Vanram kailawn rawn dawhtu chu Lal Isua a ni a, Vanram min thlenna daltu atan chuan Tisain a chak zawng zawng sualnate hi Sualin a hmang thin. Sakhaw hruaituten heti tak maia Zu an buaipui ang hian Tangka ngainatna sual hi buaipui ni ta sela chuan chuti lutukin dem an hlawh hauh lovang! Zu hian thatna a lo nei ve reng em ni? Thatna leh duhawmna a neih hriattur a tam tehchiam love. Tangka sum ngainat erawh zawng sual zawng zawng bul tih hi kan inzirtirna a ni a, theihnghilh luih hram erawh kan duh thin ngawt mai!
Zu ngainatna leh amah atanga lo chhuak thin hi a len tham avang leh a hnathawh a lansarh em thin avang hian zu hian ngaihven a hlawh lo thei lo. Tha zawng nghawng a neih thin miau loh avang hian huat a hlawh em em a, a kaihhnawih lang thei thiltih lah mawi taka parchhuak hmuh tur a van thin avangin thinhrik a hlawh phah zual thin a ni. Zu hian fak han hlawh hluaina tur khawpa thil tih tha a neih miau loh avangin a tha zawnga sawimawina a tawng ngai lova, pipute hunlai chuan tihzawng bak fakna hlawhchhuah a nei tlem reng a ni. Chuti taka amah maia sual ni si lo kha, amah atanga chhuak sualna a nasat lutuk thin avang chuan mitinin an duh lova, kohhran pawn nasa takin amaha sualna peng hrang hrang chu amaha bultan in a do ta reng a ni.
Zu hian thiltih ve a neih reng rengin a inthupbo thiam lova, langsar taka che chhuak thin anih avangin hmuh hmaih tum pawn a harsa em em thin. Benjamin Franklin-a te thung kha chuan, “Zu hi Pathian min hmangaihna lantir fo tu a ni a, hlimna nena hun hmang tura min duhzia lantir nana min pek a lo ni e” a lo ti ve thung bawk lawi a! William Shakespeare ve thung chuan, “O, Zu thlarau hmuh theih loh, kohna hming lem i nei si lo anih chuan, Ramhuai tiin i sakhming koh ka nuam e” a lo ve leh thung bawk! Mi ropui pahnih zingah khian tu tak dik zawk ang maw? A tehna buk tling ber chu mihring hi kan ni a, keimahni a zirin zu hian thatna leh that lohna a nei a ni mai zawk tih a chiang e.
Zu hian makna em em dang pakhat a nei leh hian ka hre thin. Mihringah hian sualna zia inthup tlat, mihring ze dik tak, midangte hmuh atana kan duh hauhloh kan mize tuipawlhloh chu a awm a. Chu zia-a chuan lang thei pawnlama intarlan hi a chak zek zek ni berin a lang. Mahse mihringa awm chhia leh tha hriatna chuan a lo lanchhuah theih lohnan theihtawpin a nawr tawm thin a, chuvanga lang tha ta viau hi kan ni hlawm awm e. Zu kan han in chiah hian chu kan ze dik tak, midang hmaa kan phawrh ngam loh leh kan phawrh zah em em thinte chu nasa tak maiin kan lantir ngei ngei thin. Lam chakna upbet rei tawh chu Concert na hmunah a lam ta nghawng nghawng a, zai chak inup bet pawh a mawi leh mawiloh lam ngaihtuah lek tawh lovin a zai tial ham ham ngam tawh a. Huaisenna thlarau min chantir tlat avangin thinrim hrithlak nan hmeichhia meuh pawh an ang bawrh bawrh ngam ta thin a nih hi! ‘Zu hian mihring ze dik tak a rawn phawrh chhuak thin’, tiin ka sawi reng a ni.
Anih leh kohhranin zu a do dan tehchiam hi sual do dan tur a ni chiah em? Zu hian heti tak hian rah chhia nei lo sela, Eirukna sumpai ang hian thawhlawm ti tam tu, missionary chawmna hmanraw pawimawh ber (tawngtaina ni tawh lovin), biakin ropui neihna hmanraw pawimawh ber, phur tak maia Kohhrana kan thawh chhan ber pakhat ni mek, Thalai tana Pathian chawimawina hmanraw fawmkhawmna pawimawh ber, Nuho thathona leh Paho phurna siamtu ni ve ta sela, heti tak hian Sorkar nawr meuhin hma a la hian kei chuan ka ring mang tlat lo a ni! Ngun takin han zirchiang teh! Bible a sual bul leh Bible veka sual pakhat hnathawh langchhuak kan lo dawnsawn dan atanga sual kan do tak chiam dan hian chunglamah lawmna leh Lallukhum chhahna min thlen dawn em ni?
Iau! Sum leh pai hian kohhranah pawimawhna a lo va nei lian em em ve maw le! Hei vang hian em ni zawk, khawi atang pawha lo tlingkhawm nise, a hmanna a that miau si chuan hlan thianghlim chawpin kan dawng mawlh mawlh ta zawk em ni? Zu hi lo zuar ta pawh ni ila, Vendor atanga sawma pakhat la duh lo ngam khawpa zu hua kohhran pakhat em pawh kan awm dawn chuang em ni? Pope John XXIII khan, “Mihring hi zu ang chiah a ni - mi thenkhat chu a siam thur tawih a, thenkhat erawh chu kum tamna hmangin a siamtha sauh thung” a lo ti ve tlat zu nia! Zu chhiah atanga kan sawma pakhat lo pung tur ngaihtuah chang hian, engtin nge kohhranin hma a lak ang aw tih ngaihtuahna a lo hram keuh keuh thin!
Chembil tak hmangtu, tah hriamna nei chuang si lo chuan khuarei tak tak hmain chembil hman a thiam ngei ngei ang! Hman thiam a zir chhung erawh chuan hah pawh a hah ang a, phun pawh a chiar ngei ngei ang. Chemhriam neihna chang hre khawpa nun uluk chuan englai mahin chembil hman a duh ngai lovang a, chembil kawl pawh a duh ngai lovang. A inchhungkhura a lo tla lut ve palh hlauh anih pawhin rang takin a in atangin a paihchhuak ngei ngei ang! Chumi zirtirna kawng zawk chu a ni dawn lawm ni kohhran thuchah zawka chu? Deut 14:26 NIV- “In silver te chuan bawngpa, beram, zupui emaw zu dawidim telh emaw in chak zawng apiang lei rawh chu. Tichuan, nang leh i chhungkuate nen Lalpa in Pathian hmaah in ei ang a, hlim takin in awm tur a ni” Lalpa hmaa hlim leh lawm tak chunga kan thawhchhuah atanga kan ei kan in hi zawng phal a ni a, diklo taka thawhchhuah hmanga Lalpa nena hlim taka khawsakho erawh a remchang chiah lo a ni lawm ni?
“Mi ropui tak takte chuan duhthusam suangtuahna an sawi thin a; Mi vantlangte chuan engemaw suangtuahna an sawi thung a; Mi te berte erawh chuan Zu chungchang an sawi thin”
Zu ngainatna leh amah atanga lo chhuak thin hi a len tham avang leh a hnathawh a lansarh em thin avang hian zu hian ngaihven a hlawh lo thei lo. Tha zawng nghawng a neih thin miau loh avang hian huat a hlawh em em a, a kaihhnawih lang thei thiltih lah mawi taka parchhuak hmuh tur a van thin avangin thinhrik a hlawh phah zual thin a ni. Zu hian fak han hlawh hluaina tur khawpa thil tih tha a neih miau loh avangin a tha zawnga sawimawina a tawng ngai lova, pipute hunlai chuan tihzawng bak fakna hlawhchhuah a nei tlem reng a ni. Chuti taka amah maia sual ni si lo kha, amah atanga chhuak sualna a nasat lutuk thin avang chuan mitinin an duh lova, kohhran pawn nasa takin amaha sualna peng hrang hrang chu amaha bultan in a do ta reng a ni.
Zu hian thiltih ve a neih reng rengin a inthupbo thiam lova, langsar taka che chhuak thin anih avangin hmuh hmaih tum pawn a harsa em em thin. Benjamin Franklin-a te thung kha chuan, “Zu hi Pathian min hmangaihna lantir fo tu a ni a, hlimna nena hun hmang tura min duhzia lantir nana min pek a lo ni e” a lo ti ve thung bawk lawi a! William Shakespeare ve thung chuan, “O, Zu thlarau hmuh theih loh, kohna hming lem i nei si lo anih chuan, Ramhuai tiin i sakhming koh ka nuam e” a lo ve leh thung bawk! Mi ropui pahnih zingah khian tu tak dik zawk ang maw? A tehna buk tling ber chu mihring hi kan ni a, keimahni a zirin zu hian thatna leh that lohna a nei a ni mai zawk tih a chiang e.
Zu hian makna em em dang pakhat a nei leh hian ka hre thin. Mihringah hian sualna zia inthup tlat, mihring ze dik tak, midangte hmuh atana kan duh hauhloh kan mize tuipawlhloh chu a awm a. Chu zia-a chuan lang thei pawnlama intarlan hi a chak zek zek ni berin a lang. Mahse mihringa awm chhia leh tha hriatna chuan a lo lanchhuah theih lohnan theihtawpin a nawr tawm thin a, chuvanga lang tha ta viau hi kan ni hlawm awm e. Zu kan han in chiah hian chu kan ze dik tak, midang hmaa kan phawrh ngam loh leh kan phawrh zah em em thinte chu nasa tak maiin kan lantir ngei ngei thin. Lam chakna upbet rei tawh chu Concert na hmunah a lam ta nghawng nghawng a, zai chak inup bet pawh a mawi leh mawiloh lam ngaihtuah lek tawh lovin a zai tial ham ham ngam tawh a. Huaisenna thlarau min chantir tlat avangin thinrim hrithlak nan hmeichhia meuh pawh an ang bawrh bawrh ngam ta thin a nih hi! ‘Zu hian mihring ze dik tak a rawn phawrh chhuak thin’, tiin ka sawi reng a ni.
Anih leh kohhranin zu a do dan tehchiam hi sual do dan tur a ni chiah em? Zu hian heti tak hian rah chhia nei lo sela, Eirukna sumpai ang hian thawhlawm ti tam tu, missionary chawmna hmanraw pawimawh ber (tawngtaina ni tawh lovin), biakin ropui neihna hmanraw pawimawh ber, phur tak maia Kohhrana kan thawh chhan ber pakhat ni mek, Thalai tana Pathian chawimawina hmanraw fawmkhawmna pawimawh ber, Nuho thathona leh Paho phurna siamtu ni ve ta sela, heti tak hian Sorkar nawr meuhin hma a la hian kei chuan ka ring mang tlat lo a ni! Ngun takin han zirchiang teh! Bible a sual bul leh Bible veka sual pakhat hnathawh langchhuak kan lo dawnsawn dan atanga sual kan do tak chiam dan hian chunglamah lawmna leh Lallukhum chhahna min thlen dawn em ni?
Iau! Sum leh pai hian kohhranah pawimawhna a lo va nei lian em em ve maw le! Hei vang hian em ni zawk, khawi atang pawha lo tlingkhawm nise, a hmanna a that miau si chuan hlan thianghlim chawpin kan dawng mawlh mawlh ta zawk em ni? Zu hi lo zuar ta pawh ni ila, Vendor atanga sawma pakhat la duh lo ngam khawpa zu hua kohhran pakhat em pawh kan awm dawn chuang em ni? Pope John XXIII khan, “Mihring hi zu ang chiah a ni - mi thenkhat chu a siam thur tawih a, thenkhat erawh chu kum tamna hmangin a siamtha sauh thung” a lo ti ve tlat zu nia! Zu chhiah atanga kan sawma pakhat lo pung tur ngaihtuah chang hian, engtin nge kohhranin hma a lak ang aw tih ngaihtuahna a lo hram keuh keuh thin!
Chembil tak hmangtu, tah hriamna nei chuang si lo chuan khuarei tak tak hmain chembil hman a thiam ngei ngei ang! Hman thiam a zir chhung erawh chuan hah pawh a hah ang a, phun pawh a chiar ngei ngei ang. Chemhriam neihna chang hre khawpa nun uluk chuan englai mahin chembil hman a duh ngai lovang a, chembil kawl pawh a duh ngai lovang. A inchhungkhura a lo tla lut ve palh hlauh anih pawhin rang takin a in atangin a paihchhuak ngei ngei ang! Chumi zirtirna kawng zawk chu a ni dawn lawm ni kohhran thuchah zawka chu? Deut 14:26 NIV- “In silver te chuan bawngpa, beram, zupui emaw zu dawidim telh emaw in chak zawng apiang lei rawh chu. Tichuan, nang leh i chhungkuate nen Lalpa in Pathian hmaah in ei ang a, hlim takin in awm tur a ni” Lalpa hmaa hlim leh lawm tak chunga kan thawhchhuah atanga kan ei kan in hi zawng phal a ni a, diklo taka thawhchhuah hmanga Lalpa nena hlim taka khawsakho erawh a remchang chiah lo a ni lawm ni?
“Mi ropui tak takte chuan duhthusam suangtuahna an sawi thin a; Mi vantlangte chuan engemaw suangtuahna an sawi thung a; Mi te berte erawh chuan Zu chungchang an sawi thin”
No comments:
Post a Comment