Saturday, August 2, 2014

Drama Siam Chin

Mizoram University kawt kual lai taka tlangval pahnih hnathawka thu hahchawlte chu ngunthluk tak anga lang, vei nei chuang bawk si lo anga lang pah chuan an lo titi mawlh mawlh a. A khat tawk hian hunawl an neih vang reng ni lovin, an rilru thawheng hnawhkhah nan zawk, zirlai hmeichhe kawngkal thlir pahin an mitmeng an len leh ruai thin bawk a.
Hruaitluanga : “Mizorama zirna sang ber kawtah kan awm a ni a, zirna sang ber han tih hian zirna hian tawpchin a lo nei tehreng emaw ni chu aw?”
Zohmangaiha : “Hringnun hi zirna-a khat a ni a lawm, chumi tihbi kimna kawnga rahbi pakhat zawh ngai chu zirna hi a ni reng a sin, zirna run belh a zawh hnu hian zirna tak tak a intan chauh zawk a lawm”
Hruaitluanga : “Tunlai zirlaite lah hian lehkha hi rundalah an zir ni mai maite hian ka hre hnuhnawh fo zuk nia!”
Zohmangaiha : “Thiam tuma zirna hian nawmna nasa tak a thlen a, Hlawhtlin tuma beihna erawh chuan nawmna chhip sanglai ber a chuantir thung thin!”
Hruaitluanga : “Chuti anih si chuan chumi hre lova lehkhazir kan tam lutuk vang hian a ni ber lawm ni, kan rampum buai tak nuaih nuaih mai?”
Zohmangaiha : “Ram pum buai han tih em atan chuan thu i uar lu deuh a ni, lemchang zirlai, mahni nihna pawh hrechiang lemlo, nu leh paten tha an tih leh duhsakna suakbak vang mai maia lehkhazir kalkhawm ho vang chauh zawk a lawm, buaina a thlen thin ni. A zawng a zain zirlai naupangte hi huaibak an ni lova, mahni tana thil hre tak chung zirna awmze man an tam teh a nia!”
Hruaitluanga : “Dikawm hle tak mai a”
Zohmangaiha : “Zirna run bel chuan thiam thai lan turin belhchianna hmachhawn ngai,
Nun kawng sial runah erawh belhchian hrang lua lungfing chan nan!”
---------------------------------------------------------
Hruaitluanga : “Zohmangaih, tihtur awm lo hi a ninawm rualin tihtur awm pawh hi hneawm an ni tho si, tha thawh ngai lo nun pawh hi awl lutuk na avang tal pawn ninawm a chang tho hian ka’n rin tlat pek chu.” 
Zohmangaiha : “Hruaia, hringnun hi tihtura khat a ni a, tihtur anih chhung chuan tihloh pawh tum sateh mah ila, tih a ngai tho tho tih pawmna atang hian inhnem tum ta la, i hahdam phian mai thei.” 
Hruaitluanga : “Tihtur tih avanga lungawi ta hringmi hmuh tur hi vang tawh tak an nia sin!”
Zohmangaiha : “Vang tih avanga awmlo tihna a ni kher chuang hlei nem!”
Hruaitluanga : “Inhnialna hian finna pai telse zawng keini thiandun inhnialna atang hi chuan sawlai kan putar lu tuaka tluk zet sawn ka fing ve tawh ang maw le!”
Zohmangaiha : “Leh ta hi he mai thin che hian ka ti! Thangthar lungfinglo ang maia Lu a kelsam tuak nei hmusittu pawlah zawng tel hlek suh, chu chauh pawh i tih chuan mifinga chhiar tlak i ni ve ngei ang”
Hruaitluanga : “Enge maw i han tan viau le?”
Zohmangaiha : “Lu a kelsam tuak hi tarte mawina a ni a,
Aia Upa Thurawn pek che hi ngaithla hreh suh,
An thurawn pek apiang i tan a dik vek e tihna lam ni lovin,
Tawnhriat neih kawngah zawng,
Nang ai a thutlukna an lo siam sual hnem tawh vang zawkin!”
Hruaitluanga : “Nang lah hi nuthlawi ang mai hian i sarak leh chiam thin a!”
Chutih lai tak chuan zirlai nula rual khat, khawvel mawina par hrang hrang chhuah mil fahrana thawmhnaw rawng inanglo tak tak ha an lo kal a, chumite thiandun pahnih inkawm mawlh mawlh pawh hre chang lek lo leh tu thusawi ber nge an ngaihthlak tih hriat har khawpa an zavai maia tawng  chul an lo kal a.
Zohmangaiha han hawi chhuak chu khawdang hawi lek tawhlo chuan, Keipuiin Zukno a hmu a, pumpui puarna chauh ngaihtuah chunga bawhthluk hun remchang a melh ang mai hian a en ta ngawih ngawih a! 
Fing khat, ni lo fing thum an kal pelh hnu lawk chuan,
Hruaitluanga :
“Che hiau! Khawi lam Van angel duhawm nge ni ta ngai a?
Ngai teh vantirhkoh iang angel duhawm ka hmu,
Aw, van mi zawng zawngte u,
Buaina khawvel hmuh hreawm kara van pangpar lo tla hi tunge ni ta?

Aw, lei mi zawng zawngte u,
Aw, hremhmuna liam ta zawngte pawn,
Min hrilh thei in awm lawm ni,
Hetiang tak duhawmna nena pheilai vawr in hmu tawh ngai em le?

Aw, ka rilru leh taksa, mi phatsan mai lo la,
Ka thisen, vawt tiin khang mai teh suh,
Buaina khawvela ka hriatna thazam,
I theihnghilh thei ngai bik dawn hian ka ring mawlh lo!
Rapthlak tawngkam hawh pawh ni ila, a hmelthat a bo chuang lo'ng e,
Mei leh kata khat dila cheng ve pawh nise,
Ka mit hian iai hlauhna reng a nei lovang,
Tualthih hlawhna tur pawn a par rimtui tlan ka kham lo rua!

Hriatloh sakhming duhawm, ngaithla teh,
Nang, van mi hip a, ka thlarau chena hiptu,
Thil siam azawnga cheimawi duhawm ber,
Khawvel thaw tawha zawnga mawi ber, i van beng lo dawh hram ang che”
“Khaih khaih khaih! Insum deuh teh, chuti teh ual au taka hmangaihna puanchhuah zawng a awm pawh a ang love a, tu ber khan nge chuti taka i thinlung, second khat pawh tling hlek lova a han ta neih tak mai a?”
“A bahsam chhawlleng chuan ka pawi a sawi a,
A heh no tak mai chuan Strawberry tai a iang e;
A mitmeng chuan Rih dil dumpawl a chhawih a,
A silhfen pawh rangkachak tha mi a luan a  ni si a”
“Leh ta mai mai thin che hian aw! Kha nu kha Lalhmangaihzuali, Pu Dothanga fanu, Zarkawt  nula fel leh thianghlima an sawi anih kha”
“A hming an sak laia thupui hlapui vaitu ber ang mai ka nia lawm maw le! Mahse an sawi anih chauh hi zawngin fiah a la ni lo tihna a ni ngai, an sawi reng reng hian fiahna keng tel nghal lo chuan”
“Hmangaihzual tiin an ko ta berin ka hria, mahse a chhungte erawh chuan bawihno an tih ngei erawh ka ring”
“Kumari pawh lo ti ta sela, enge a pawina awm chuang? Hming avanga hmelthatna leh dikna hi lo awm nisela, Lalrinawma hian rinawmlo takin ruk a ru dawn em ni? Ngawi teh, a hming reng pawh a pu zo mai ka ti! Zo lanu hming a han put ngat danah thlahtu atangin chi hut a la pai ve lo a ni ang a? Kan nula tlangval tam zawk hi zawng an paten Chi hut an pai tlat avangin George-a leh Michaela te an ni nawk tawh si a!” 
“Kha nula chauh kha zawngin takna reng an tuallen tawh lohna, dalna khawvelah hian fiah a dawl em em ang tih ring mai rawh”
“Thiana, kha nula zet kha chuan ka thinlung lairil ber hi hnam tur ang maia chakin a fan ngawih ngawih mai ka ti, hawh awi, a chanchin mi han hrilh zual teh”
“Ngawi teh, ka thian, ka thian i ni ti raw?”
“I thian ka nih loh chuan i hmelma ka ni ngei ang a, tun thlenga i laka hmelma rilru ka put hauh loh danah hian i thian zawng ka ni ngei ang a!”
“Ka thian, kha nula kha zawng, valtin lungawina, tarte thlenga khawlai kal ti nuamtu, nu leh pa tana a taka parthi mawi, pate meuh pawn khumlaizawla hisap ruk atana an it, khaw khat ni lo, rampum mawitu anih kha”
“A tualchaina hmun i hriat zawng a ni em, an in leh lo chu khawilaiah khian nge a han awm teh reng chu le?”
“Ngawi teh, thianpa, keini ang thiandun an chenna runa kan luh ve zawngin, Pangpar Huana kelpa lutru ang mai kan ni lo’ng maw? Tum tawk leng an awm ngai a, kha nula kha zawng i tum tawkte chunga leng a ni tlat a nia”
“Ka tisa leh thlarau hian tum tawklo mahsela, ka hmangaihna erawh hi zawng, tu hnuaiah mah hian a lenglo tih i hre pek na nge, uangthuang lo khan, ka thinlung a ka pai nat em em hrikthlakna hun mi zawnpui lul rawh khai!”
“Chu amah chu i hmangaih der tihna elo?”
“Ka thinlung zawng zawngin”
“I thinlung chu ka lo en chhin”
“Thinlung hmu i hre tawh ngai em ni?”
“La hre ngai chuang lem nang”
“Chuti engah nge ka thinlung chu hmuh i tum si?”
“Engtik lai tak khan nge i lo hmangaih tak mai a?”
“Nachin lawk, vanlaizawla mupui a thlawh lai tak khan”
“Hriat a va har tawh awm ve maw?”
“Awlsam nise, awlsam takin ka sawi mai lovang em ni?”
“Chuti taka nang, mi luhlulin a amah biangbiaka, zahtheihlohna ngam khawpa huaisenna i pai tak tak chuan kawng zawng a awm mai ang, lo lungngai suh”
“Mi kal pelh hnu atang chiah khan ka thinlung hi a lungngai tan daih tawh, chuvang chuan ka lungngaihna hian thawidamna kawng khat chiah a nei”
“Hmangaihna tak hi chu aw, anih leh amah chu lo hmu ta ila, engtin chuan nge i han tih leh pek tawh chuang ang a?”
“Tih awm tan hma hauhvin leh pek tawh chuang a awm thei dawn em ni? Mahse tihian mite pawn an ti a ni lawm ni kha :
“Arsi khi mei hlawm a ni tih ringhlel la,
Ni pawh a chhuakin a tla tih ringhlel rawh;
Thudik pawh dawt a ni tih ringhlel la,
Ka hmangaihna che erawh ringhlel lul suh,”


-2-

Chumi zan chuan Pi Ruati inah tlangval hmelfang tha leh tlawntlai tha tak tak, hmel en ngawt chuan hausakna nena laitual chhir dun hrep, lungngaih leh hreawm pawh tuar ve ngai niawmlo tak pali hian dawhkan kil pahin thingpuisen hang an lo dawm a.
Hmangaiha : “Hawh teh u, han ti hluai ila, kan thu reng a ni si a! Zanin chu Hmangaihna chungchang i sawiho teh ang u, mihring, a bikin keini ang duang lungrualna thlentu ber a ni si a”
Zoliana : “Nang lah hi hmangaih nei hawt si lo, hmangaihna lam thu anih tawha midum Pioneer motor a chuang ang mai, thlekna lam pawh nei chuanglo, thlen chin tur pawh ngaihtuah lem chuang lo, a chuana chuan nuamti hrim hi i ang roh a, kei chu Thlapui chungchang, a enna hnuaia milian leh te bik awm chuang lo, ngaih nei leh nei lo pawh angkhat a entu, lawmna tawng leh lungchhiatnain a bawm pawh thliar chuang lo chanchin sawi hian kan intluktlang zaw ber a, chuvang tak chuan Thlapui chungchang i sawi zawk ang u”
Sangpuia : “Kei chu Zufang ni lovin, Zupui chungchang sawi ka duh zawk. Thil awm mai mai hi sual anih ngai chuan, Zu hi chu a sual ber pawl anih ka ring! A han chetchhuaha, tawng a thlahdah a, inchhungkhur min han luhchilh tawh chinah chuan, a titu kei nimah ila, kan mawhpuha erawh Zu bawk a ni a, chuvang chuan, misual hnaisailo tak ngial pawh hi a tawnah chuan thiam zu chang zel a! Mihring mawhpuh lo hian Zu bawk an mawhpuh leh thinna Zoram Khawvelah hian thiamna channa tinga Zu chungchang sawi ka rawt e”
Tlanga : “Dan lam chungchang i sawi zawk teh ang u. Dan reng reng hi amah chauh hi zawngin thalo reng reng a awm lo an tih chu! Mihring inthununna leh intluknana atana duan hnuaia mihring intluklo nuaih mai chungchang hian kei chu Van lam mi ngaihtir thin! Dan pawh hi Zu ang deuha hmansual leh ngaih khawloh theih tak mah nise, an tobul a inan miau loh avang hian Dan hi chuan tlem chuan zah a kai a, chupawh milian leh a thei hrawkhrawlah chuan Zu aia chungnunna a nei chuang bik hian ka hre nek tawh lo”
Hmangaiha : “Ngaihdan hrang nei thah awmkhawmna hmunah zawng, luangrualna hian inthlahrun nachang a hre deuh rohva, rei rial lovin a tawmim a, hun rei a liam phei chuan auh kir rualoh hian Pi Zaii Zu dawr min pansan leh mai thin. Chuvang chuan zanin zawng, lungrualna thlawkbo mai tur venna atan Hringnun chanchin i han sawi zawk teh ang u” 
Sangpuia : “Anih leh Hringnun awmzia hi enge a nih teh reng chu le, Zolian, nang hmuipui pu, hmui ringawt pu satliah mai lova finna nena thuamtu hian mi han hrilhfiah teh?”
Zoliana : “Hringnun hian amah ngawtin awmzia reng a nei lova, Nun pawh hi engmahlo mai a lo ni e; Hringfa erawh chuan pian chhan a nei a, a pianchhan a tih hlawhtlin a zirin nun hian awmzia a nei a lo ni zawk e; Nun awmze chhanna nang hian nun awmzia hriatfiah tumin, Zawhna mawlmang reng zawt tawh ngai suh ang che!”
Tlanga : “Rilru thatna nena lo piang i nih chuan, midangte tanpuina kut i thawh reng a,
Rinkawngah fak i hlawh bawk a, Pek kawngah lah sel i kai ngai lo! Chung zawng zawng hnuah pawh, harsat, lungngaih, hreawm leh tahna, I chan a ni fo si ti raw?”
Hmangaiha : “In han sawi tak liam liamah chuan khawnge ka han sawi ve teh ang. Hringnun khualzin kawngah hian, 
Kawitin mil zela thudik leh tha elkhen; 
Fahtu che Kawngtluanin i tawk mawlh mawlh ang! 
Hringnun zinkawng tawp i thlen huna, 
An chunga rorelna dik i vuakthlak ve hunah thung chuan, 
An thusawi tha leh dik kaltlangin thutlukna i siam lovang! 
An thusawi an bawhzui kawnga, 
A taka thiltih an neih chhiar chungin zinkawng i khar dawn si a; 
Sawi that ai chuan thiltha tih a hlu zawk si a!”
Zoliana : “Keini ramah hi zawngin sawithat kan uar a, tih that lamah pawh hian phungthlu takin kan inlungruallo hlawm chu a ni mai lawm ni? Kawitinah hian Silchar phai vai tluk zeta lungchimlo thu tha sawi hriattur a awm tak nawk hi a!”
Tlanga : 
“Hringnun dik tak chu - 
Ruahpui nasa tak a buak hawk hawk lai a, 
Inchhung hul tak atanga lo ralkhat thlir mai lova, 
Ruahsur buan buan nen zaikhat leh Rem taka lo lamdun thiam hi a ni zawk e, 
an tia ni lawm ni kha?”
Sangpuia : “Anih leh hringnun buaina bul tam tak kara buaina bul bik han sawi law law ta che u, in dangli reng mai zanin chu a tha e, Pi Zaii hringchan zu tlante ai ngawt zawngin puarna tak kan fak ngei dawnin ka hre tlat mai”
Zoliana : “Hringfa lo piang zawngte,
Hmangaih dawng tura duan leh din kan ni e;
Khawvel leh a chhunga awm erawh zawng,
An za-in hringfa hlimna atana siam an ni!
Hringfa ten hmangaih tur haiin,
Khuavel tawna luangliamin;
Hmangaih leh engkim a hlan,
Chu ngei chu hringnun buaina bul lo ni e!”
Hmangaiha : “I chang thlan chu a va dak thain, thinlungah thu a va’n sawi ring ve le! Kei zawng, lungngaihna hla atanga inhmuhchhuah hi ka chinve reng thin a ni bawk a, ka lungdum hle mai a”
Zoliana : “Thu leh hlain lung a dum ngai em ni? I lung a len loh pawhin i lung tal a chhiat a ni zawk ang”
Sangpuia : 
“Hringnun mahni hmasialna khawvelah hian, 
Hringnun thlir thiamna nun zir kawngah; 
Mahni inngaihhlutna nun vawn tlatna thinlung hi, 
Vaivut mit ti mimtu ang mai a hnawksak a ni a, 
Thenfai anih hma loh chuan midang ngaihhlutna nun reng hre lovin, 
Khawvel thlir thiamna nun pawh neih theih a ni ngai lo!”
Zoliana : “Hei pawh chu Socrates-a leh Plato a hunlaia piang ni sela chuan, a lei hi a dangah a bet bik tawp dawn lo a nih hi a!”

Chutih lai tak chuan Zohmangaiha leh Hruaitluangate chu Pi Ruati inah chuan an rawn lut a. 
Pi Ruati : “Nangni thiandun pawh in lo thleng ta maw? Zanin chu in hai mai dawn emaw kan lo ti hman tawh a sin, lo leng thu tung ve rawh u. In dam maw, zan hnih leh darkar 9 zet chu in reh ta mai ka ti!”
Hruaia : “Pi Ruat, dam avanga rawn leng kan ni a lawm, tisa lam thuah chauh zawng. Mahse tisa dampul anga lang phenah hian thinlung damlo hi a awm ve chawk a, chumi buaipui a talang chuan a nia, i ni leh darkar sawi zat chen zet chu rual kan pawl tak loh”
Tlanga : “Hmuh theiha damna phena hmuh theihloh damlohna enkawl dam thintu Daktawr an awm ka hre hauh lo a nia, chuvang chuan in damlohna chu in sawifiah ngei a ngai ang, thian duhtak!”
Zoliana : “Ni e, engvang chuan nge ni a, hun leh phungthlukna chang hre hauh lova, a mawi hawih pawh zawng chuang hek lova, a zan chuti teh meuh mai inpawlkhawmna ata hruaibova in awm tak a?”
Hruaia : “A, engdang vak a ni lo, hmangaihna vang vek a ni e! Engkim mai hi hmangaihna vang hian a mawiin a duhawm a, engkim mai hi hmangaihna vang vek hian tenawm leh luak tichhuak an chang thin anih hi”
Sangpuia : “Zohmangaih, ngati nge khatia, thingtlang tlangval, khawpuia mikhual chan chang ang mai a i ngawih reng a? Mi fing ngawih a awm a, lungmawl reh a awm bawk a, mawlna hrim hrim avanga sawi tur hriat loh luat ngawichawi a awm leh a, a tawpna hi chu i ni hauh si lova?”
Zohmangaiha : “Chepchep duhawm, chep chep lo khan bang teh,
Kei anga di ngai i nih ve zawngin;
Zuangin lo tum la, di ngaih i hril dun teh ang!”

Tlanga : “E khai! Kan thiana chuh! Hmangaih khurah a tlu lut mai ni lovin, a pilin a pil a ni zawk a lo ni maw!”
Sangpuia : “Aw! A va mak ta mai mai thin em! Dalna khawvela hmangaihna tak suah tur van tawh nak laiin chutia hmangaihna khura li pil zawng, mi an lohna kawngkhat a ni tawh a sin! Hmangaihna ni lovin, a zakzum tawk leka ngainatna thinlung put hi a him ber tawh zawk a nia”
Zoliana : “I sakhmel nen pawh hian i inhmeh lo reng reng, ti ila, hmangaih la tawnglo hmelah hian inhmeh han hmehbel tum chu hriatthiam har tak tur a ni ve bawk si”
Hruaia : “Mahni chunga a thlen loh hi zawngin, harsatna leh manganna; rilru hahna engkim maite hi, hlim leh lawmna zawng nen, Midang nuna an lo thlen hian, Nuih an tiza duh fo a lo ni!”
Sangpuia : “Thianpa, nuthlawi lungpuam vei nei lo a tawngthla chiam thin ang chuan i rilru chu han thet teh, tu chuan nge chuti taka i thinlung chu Cupid thlala han kap ta mai a?”

Zohmangaiha : “Ka duhber chu a ropuina nena inthuam chuan,
Chhawrthlapui ai pawn a eng no zawk e,
Thianghlimna kawngah pawh ka duhber chuan,
Vanrang chhum var meuh pawh a khum e!

Ni khian a enna zawng a rawn chhawm pawn,
A en khalh love, ka duhber-i engmawi chu,
Tuifinriat pawl meuh pawn,
Ka duhber mitmeng dumpawl rai mai duhawmna a khum lo!

Himalaya vur pawlh loh aia thianghlim,
Serafim duhawmna khum zo,
Sual dum ber pawh inthlahrun tir tu,
Ka Bahhnukte ngei chu ka duhlai a lo ni e”

Tlanga : “Chhe hiau! Hmuh thianglo Lasi an sawi i hmu chu a ni em si lo maw? Chuti taka hmeltha an awm thei ngai dawn em ni?”
Sangpuia : “Thian duhber, chuti taka hmangaih han tawng ta chuan hmangaihna chu i hrethiam chiah a maw, eng ang zia nge a neih a, eng ang duhzawng a chawm seilen chi nge anih i hria em?”
Zohmangaiha : “Hmangaihna hi Hmangaih Thawnthu lungkuai ber leh Hmangaih ziakna lehkhabu leh a chhung thu luangliam atang mai a, Hriatfiah leh hrilhfiah thiam rual a ni love. Hmangaihna chu a tak ngeia tawnhriatna atanga hriatfiah a, Thinlung ril bera hriatthiam chauh chi a ni e.”
Tlanga : “Chuti zawng, i sawi tlukin i thinlung pawh a chian ka ring e, anih chuan khawilam hmeichhe hrin ber chanchin chu nge sawi a, zan kan tlai mai dawn a?”
Hruaia : “Zarkawt nula, Hmangaihzuali an tih saw a lawm maw le”
Zoliana : “Het! Saw zawng thianpa, luanliam san la, luanliamna kawnah dingin hnunglam enin letsan leh zawk rawh! I tana tha reng thlen tur i hringnunah saw minu sawn a nei lovang. Amah chauh hi zawngin thuhran ni sela, a chhung leh khat kual i hrechiang tawh em?”
Zohmangaiha : “A pa chu Pu Dothanga a ni tih chauh ka la hria a, a nu lamah phei chuan tu chi leh kuang nge a nih ka hre hauh lo, hriat chakna pawh ka pai hek lo.  Ka hriat duha chu mimal a ni a, ka hmangaihna pawh mi pakhat tan a ni si a”
Zoliana : “A pa saw mi tawrawt a ni a, tlang ngaihah leh khual thuthang atang chuan pa zaidam leh lainatna a khat, a suahsualna hruiin a phuar tawh a mi leh sate tan chuan kulhbang sang, a hmelmate tan chuan sakeibaknei koham ang mai a ni si a. A vervekna chuan ram rorelna hnuk a sawinghing a, a duhamna chuan hmeithaite inchung di tak ngial pawh a lakbo sak thin. Chuti chung si chuan mi ngaihah chuan mawi leh duhawmin a lang si a, chu chu a fanuah pawh sawn i hmu mai mai a ni ang”

Zohmangaiha : “Hmeichhia chu i tana thian tha ber,
Englai pawha tanpuitu che a ni thei a.
Hmeichhia chu i tana nupui rimawm ber,
Englai pawha kalsan ngai lotu che a ni thei.
Hmeichhe vek chu i tana mi tawrhhlelhawm ber,
Englai pawha i nuna buaina thlentu a ni thei bawk.
A parmawi i enkawl a, i thanlen tirna boruak a zir mai a ni zawk si a!”
Zoliana : “Ka thian, vawikhat chiah i rilru sawhsawn nan ka sawi leh ang, a pa fanu anih vang chauh pawh sawn i tan a tha lova, a nu fanu anih avang sawn i tan a hrisel lo zual ang. Teak thing chuan a thanlenna tur chuan a dai a theu thin a, a lo puitlin meuh chuan an fai hliau thin.  A velah te chuan hnim ri re bak an to ngai lova, Sakhi tuai tak ngial pawh thlan daihna zawngin a hulhliap daihlim bel turin a tluzal ngai lo. Chu lo leh pawh chu thil pakhat a la awm cheu!”
Zohmangaiha : “Suahsualna hi inthlahchhawn ni sela zawng, Hitler-a fate vang hian buaina khurah kan tlu lutin, Cleopatra laizawnnu te vang hian hurna khawvel kan tem nawn tawh ngei ang. Ka thian, i sawi a chu ka hria a, hmuh erawh ka la hmu lo. Duhtak, i mi zilhna ka dawngsawng a, thinlungah erawh a chambang lo”
Sangpuia : “Thianpa hi zawng, veng khat, ni lo, khaw khat, a khai, chu pawh a la ni lo, Zoram mi luhlul kha a ni a, a tum tawh leh a duhna sawhsawn tum zawng, Nawhchizuar, a nawmna zawrh hmanga eizawng nuamti laklawh bansantir tum ang chauh a sawt lo a ni ta ve ang”
Tlanga : “Mimal nun chu mimal nunin kal phawt mai teh se. Hmeichhe hi zawngin min tawk hlek lo leh mi pawh be chuang bawk lo, a hriat pawh min hre hauh lo hian kan chhungrilah Hmar thlipui hrang ang maiin buaina tuipui a vawrh sosang thei a, Chhim thli damdiai ang maiin thinurna pawh a chhem dai thei a lo nih hi”
Zohmangaiha : “Thahrui chakna nei mi ka ni a,
Ka ngaihtuahna pawh fimkhurna hmanga chakna pek a ni thin;
Ka ke chheh a nghet a, ka phei khai pawh a zang bawk thin,
Midang chakna thahrui rinchhan lovin thui tak ka kal tawh thin a;
Buaina leh harsatna karah ka tlu bawk hek lo!
Mahse, a chang chauh hi zawngin,
Ka hringnun zinkawngah hian ka bana mi chelh a;
Kawng chhova mi kai a, ka tluk lohna tura mi vawngtu,
Engahmah mang ang suh la, engkim i tan ka hlan e,
Tihna hringmi anka dawn hi zawng, ka thlahlel ve fo si a!”
Hruaia : “ Hmangaihna kawng chhuk chho zawh tan tirh lai a,
Hmangaih tawnni lo herchhuah dawn zing vartianah,
Hmangaih ber hmuh fiahnan i chhingmit a fiah tawk loh laiin,
I thinlung lairil ber erawh a fiah tha thung si a,
Duhthlanna dik siam kawngah ngei chuan,
Mit chakna ai chuan Thinlung hriatfiahna thlang zawk ang che.

Selna anka lo thlengin, hnialna awka lo ri mahse,
Hmangaihna kawng i chhui mek chu,
A kawng chhuk chho nangmah ngeiin i zawh tur a ni si a,
Duhthlanna siam sual lul suh ang che!”
Zohmangaiha : “Nang nge nge thian nih hi i tlin thin mang e! I lakah hian tihsual ka ngah tawh tih ka hria. 
‘Sualfa a piang leh suala hrin hringfa zingah zawng, 
Thian tha ber meuh pawhin diklo taka khawsak chang a nei si a, 
Chutiang hun a lo thlen chang chuan ensan mai lovin, 
Thil tha tam tak a lo tih tawhte ngei chuan a diklohna enkhum thin ang che’ 
tih zawng zawng hi i vawng nung zo thin ka ti ngawt mai!”
Chutih lai tak chuan leng hawn ar a lo khuang ta al al a, Pi Ruati chu inmangtha-na chibai buk chungin chung tlangval rualte chuan rilru thuhmun nei reng reng lovin mahni inlamah, naktuk hian enge a rawn thlen dawn a, naktuk hi a thlen pawh lo thleng dawn reng em tih ngaihtuahna thinlung pawh nei lem chuang lo chuan an hawng ta sang sang a. 

-3-

Pu Dothanga pindan pilril chhungah chuan amah leh a thuihruai, mi pathum, hmel ena finna pai hnem hmel fu fu, enchian a, chhiahhlawh chawkhawn hmelpu si, enchian chet chet a, hmel rapawm pute chuan dawhkan khat kilin muk takin an lo titi a.
Dothanga : “Tun tum kan phai vai lo kal tur hi chu ning viau  mah suh ila, engtin emaw taka tih lungawi zawng a ngai leh ngei dawn a. Vaiho lakah hian Zoram Buai hnuaiah khan dawlzawr tak khan kan lo zawr tawh kha a ni a. Kan tun hunah lehzel, Mai-an chhumso zawra kan la zawr chhunzawm ta zel hi zawng, min zawrtirna tuiso, kan tana hlawk si nen hian a inman chiah em aw tih chang ka nei ta fo mai!”
Vanliana : “Anni tel lova eng ni lova kan inhriat tlatna hi hriatna dik zawng a ni ngei a. Anni aia eng ni a inhriatna hi hriatna dik ni ve bawk mahsela, eng ni tura te ber mipui pawh hi bumfin an har zozai tawh anih hi maw le. Hmuhsitna thinlung pawi tawk leka Bagha phai zuk rapte lek phei chu, an thinlung hi lungtum chhum hmin tum ang chauh a ni tawh a. Ngaihsanna thinlung pu tur tinga Bangalore tlangchhip zuk rap tawhte lah hian ngaihzamna an rawn pai haw leh roh thin bawk sia, thil reng reng hi a khawlhkham laklawh hi zawngin, kham ringawt paihbo pawh hian a la khawlh ta lawh lawh zawng anih hi!”
Dothanga : “Engpawh nisela, buaipui ngai in hriata kha buaipui a ngai tawh lohna turin lo buaipui ta ula a tha ang. Tin, tun tum kan thiltih turah hi zawngin dan pangngai ang bawkin, kan Roreltute lak atangin harsatna engmah kan tawk leh dawn chuangin a rinawm loh. Mahse chumi avanga ualau taka chet erawh chu a rem si lovang. Pu Hawla ang maia fing, Pu Zorama ang maia nunnemin kan awm zawk tur a ni ngai e”
Hmingliana : “Chubaka fimkhur a ngaih lehna pakhat chu, hei tunlaiin sual chhui chhuaktu pawl, thalai rual hi kan venthawn a ngai hle in ka hria. Thalai rual e ti lo hian hriatna lamah Upa tam zawk an khum tawh a, taimak lamah lah nise, Japanese thang an ti tlawm titih hian a hriat a, huaisen lamah lah chuan Nang meuh pawh ka pu, an khum titih tlat tawh che in ka hria a ni”
Dothanga : “Teirei peihna hi kan Hnamzia a ni lova, rinawm ber bera insawi thin kan pipute meuh pawh khan teirei hi an lo peih lo. Chutiang thlah kal zela thangthar nun pawh hi, awmawlna leh tihtur hriatloh luatah Pawl hmangin an tuihalna tireh an tum a, kawi tinah hian Pawl a ding sup sup reng a ni. Chuvangin he sual chhuichhuaktu pawl pawh hian kan hnam anchhia bawka chu an la rawn chawivul ang a, an la tawp thuai ta ve ang”
Hmingliana : “Emaw ni dawn tak le? Mahse an hruaitu pakhat Zohmangaiha an tih saw chu chuti maia namnul chi niin ka hre tlat lo. Hmanni pawh khan Roreltu dilkiar pakhat nen an inbahkhaih deuh a, ‘Nangni upat lungfinna hi zawng, tiau vaivut ang mai a ni a, Upate hnena finna khawlkhawm a awm tawh zawng zawngte pawh thangthar mithmuhah inti thangtlawm zo tawh’ a ti hmiah hmiah mai a”
Dothanga : “Chuan engtin nge chuan nge a han nawpzui teh hrep a?”
Hmingliana : “Dulpuarna dawihzep, neihloh hlauhna thlarau hmachhuanin huaisen takin in han in la milian a, Ram leh Hnam humhalh lakah erawh zawngin chapo takin in dawihzep leh hle si. In leh lo din kawnga thahnem in ngaihtluk zetin hmeithai di inchunga di mal khat zuah pawh in harsat a ni lawm ni? In fanu fapa hamthatna in ngaihtuah tluk zetin retheihna avanga hmuichhih tawhte fanua fapate lakah hleilen in nuam si”
Dothanga : “Roreltu chu a la ngawi ta reng a maw?”
Hmingliana : “Ngawi reng e, kan tlangvala lah chuan a lo la duhtawk i khaw lo mai a, To ruahsur tur inmung, a sur tak tak hma a van pawnlanga chhumdum a pangaw inzial tir hmasa ang chauh a la nia lawm”
Dothanga : “Kan thutkhawm chhan theihnghilh daih khawpin i khabe liam chu han ngaithla zui zel teh ang hmiang”
Hmiangliana : Kan tlangvala chuan, “I dulkiarna hmang khan zahawmna lei i tum a, i dul kiar chhan erawh mirethei chanai i ei luat i tawrh loh vang a ni zawk a, zahawmna reng a pai si lo. Mamawh loh chin hi zawng thil lung ang maia tenawm an chang thin a, chuvang chuan i dulkiar pawh kha zahawma hnekin chhunglamah chuan a uih tenawm thang huam huam tawh ang chu, i nupui pawn i thaw tal hi chu rimchhia a tih ngei ka ring,” a han ti zui leh sak ngam a sin.
Dothanga : “Mihring zingah hian hlauh nei lo chi hnih an awm thin a. Pakhat zawk chuan Mawlna avanga hlauh nachang a hriat loh luat avangin hlauh tur reng a nei lova. Pakhat zawk erawh chuan hmachhuan tur Dikna a neih miau avangin hlauh reng a nei lo thung thin”
Lianzual : “Ka pu duhtak, ka lo inrawlh ve ang e. Chulo pawh mihring huaisenna chhan pakhat ka la hria. Mipa leh hmeichhe inkara Hmangaihna hmachhuana huaisenna a la awm leh bawk a lawm. He huaisenna phei hi chu buaipuithlak tham khawpa buaipuiawm a nia sin”
Dothanga : “Kan tlangvala pawh hi a hmasa zawk chu a ni lo tawp ang a, a hnuhnung ber pawh a ni hauh dawn loh chu! An in deuhsawhna lungrun chu i han ngaihthlak chhunzawm zel teh ang”
Hmingliana : “Tun tum phei chu dek na tak tawh a ni a, ngawih reng chi ni hian ka hre tawh lo. ‘Ka pu i ngam chuan mi en la, thudik hmangin ka han vaw leh teh ang che. Zoram nuam tak ni thin kha Leipui thlawhhma ramah nang leh i hote hian an chantir zo tawh a. In khawi ngam Zuva mai mai lo chuan puarna khawp tlaina tur pawh an zawng hmu tawh lo! He Zoram thlawhhma hnianghnar, ei leh in kan hmuhna ber thinah hian in suahsualna leh duham luatna chuan thlai chi chhe mi, a lo to tawh chuan thlai chi dangte zai ngai thiam reng reng lo, a thanlenna kawng daltu apiang chu dip hlum zel, ni eng zung thlar tak ngial pawh thlai dang tana zuah phal lo i ching a. Tunah chuan he leipui mawina zawng pawh hi hlo har mai mai leh hnim bawraw hnawk nuai mai chauh an chan zawh tawh hi’ tiin a han tui li sak ngam maw le!”
Dothanga : “A tui nga zui hram lo maw?”
Hmingliana : Hmeichhe ancheh pawh hi an in ang phur chawp a, mipa pawh, kum lama la naupang, thisen lumna tawk chauh a chhiatna hmelhriat tawh pawh hian tawpchin neih an lo thiam bik hauh lo. Ni e, ti hian a ti zui leh ta pek a lawm, ‘Nang ni ang mihring hi chu ka pu, i ngam anih chuan i beng mi han dawh la, in nihna dik tak ka han hrilh teh ang che, i haw ngam emaw chu! Nangni hi chuan nangmahni bak pelin tu hamthatna tur mah in buaipui ngai lova, in sahimna tur leh in dulkiar tihlen belhchhahna tur bak in thluakin ngaihtuah reng a nei lo. Nangni ang hi chu Rannung Tawmkailo, lenkhanga tang laklawh, talchhuah ngaihna reng reng hre lo in ni a, nangni aia mi tha zawk leh a ngaihna hria, a ngaihna hria vek mipui ten an thlan lal hun chauh lo chuan in saltanna len atanga chhuak ngai tawh lo tur in ni. Chuvang chuan hun tha i la neih a, mipui thinrim sosang mek a sosan tawp hma ngei hian, i sahimna zawngin Kawl ramah han tlanchhia la ti nia!” a ti a, hniak phawi hauh lovin a kalsan vang vang maw le!”
Lianzuala : “He an inhnialna ni lo, an indeuhsawhna hi khawlai titi thangvah chuan ka hre tawh tak e! Kan thil hriat leh hmuhte hian fimkhurna nun min pe hlauh sela, fimkhurna nun atanga la chesual ta fo hi zawng, khuannu ruat anih loh pawhin mihring ruahman rukna avanga lo thleng a ni ziah a nia!”
Dothanga : “Politiciante hi chu theihnghilh ula, anmahni i mamawhna erawh hre reng thung la, chu chu a tawk chiah reng a ni”
Lianzuala : “A dik ang, Politician reng reng chuan mipui ngaihtuahna thinlungah Duhthlan theihna turin zalenna a neizia tuh tura thlantlin an ni thin. Mahse a nei hauh si lo, duhthlan tur a nei lo mai ni lovin an ta a ni a, a nghawngah hruuin an zem tlat a, an duh dan danin an chaih thin a ni zawk. Ram tha lai zawng zawng an chanpual atan an hauh a, sumdawng hausate lah chu  Inthlengtawn nun hmangin an thuhnuaiah an dah thin bawk a. Roreltute rorel thutlukna pawh an duh an makin an chinglet kual thin. Mahse duhloh em em an neih ka han hrilh teh ang che u. Khua leh tui, an rorel saka ten ngaihtuahna thuhmun pu a, ram rorel kalphung tha leh thalo, a huhova an sawisel hi an hlau ngawih ngawih thin. An hnathawh chanchin hre lutuk ang chi te leh mi inzir sang, finna pai tel si, an ngaihtuah an ngaihtuah a dik ni lova an hriat sawisel ngam ang chi tluka huat leh duhloh an nei lo”
Dothanga : “Chu, kan tlangvala chu thlem lungawi mai mai chi a ni dawn lo a ni maw? Mahse lungngai suh u khai, mihring reng reng hian phutawk man an nei a, an phutawk man in hmuchhuak lo anih pawn, an phuloh tawp man tal in zawngchhuak ang a, an lakah hnehna in chang tho thovang” 
Pindan lai ta atanga Pu Dova nupui leh a thiante thawm lo ri nak nak avang chuan Pu Dovate inhmukhawm pawh chuan an thusawi lai titawpin inlengte lam chu an pan ta dial a.





-4-
Bazarpui lunlai takah chuan Hmangaihzuali leh a thiannu Zualbawihite chu titi pahin Naupang Intawllenna hmun panin an kal mek a.
Hmangaihzuali : “Enteh, hmuhnawm hmuh i nei mial lo maw?”
Zualbawihi : “Mihring kal sup sup ka hmu a, dawr nghak thahnem ka hmu leh a, motor tlan zut zut ka hmu bawk a, van dumpawl erawh ka hmu lo”
Zualbawihi : “A ni tak a ni tak! I mit i men tluk zet hian i ngaihtuahna hi zau sela chuan, han ti ila, ngaihtuahna zau kan tih te, ngaihtuahna ril kan tih leh ngaihtuahna thuk kan tihte hian awmze hran tehchiam a neih pawh ka hre lo. Ngaihtuahna a zau chuan ngaihtuahna a ril tihna a ni a, ngaihtuahna a ril chuan ngaihtuahna a thuk tihna ni mai hian ka hria, an zavaiin ngaihtuahna atanga lo chhuak an ni a, ngaihtuahna thawheng pawh hi ngaihtuahna tho bawk a ni lawm ni, thiannu?”
Zualbawihi : “Anih chuan nang enge i hmuh?”

Hmangaihzuali : 
“Khawvel finna sang zel a ropui mang e,
Zofa sum par zawngin hmuntin hmun tang a fang,
Thiam fin zirna run bel fanau rochan,
A pawi ngei e, chatuan rohlu neih an dawn si lo!

Chunnu zuapa damchhung khawsak ngaihtuahna,
Chhun zanin chawl lo rosum pung thur thur,
Mahse hausak lungawina leh thlamuang reng awm si lo,
A pawi ngei e, Van rokhawl kan tlem lua!

Rethei chanhai chan dawnin,
Bei a dawng hahchawlhna dik hre lovin,
Khawvel theihna belin nitin hah zai an rel,
A pawi ngei e, hahchawlhna dik an bel lo hi!

Zaleng zingah vanpui duai chuang Zofa chuan,
Hmel dur, hremhmun mei hliau ang a rawn pu,
Rorelna rapthlak lo thleng tur ngei chu,
A pawi ngei e, an lunglai a luah mawlh si lo!

Fam dairial channi chuan khel lovin,
Pawi an tiin, relthang zawng an phur ngei dawn e,
Engan ka hriatloh tih a sawt dawn si lo,
A pawi ngei, a pawi vawng vawng tih biahthu lungrun hlan a tul tawh ang!”

Zualbawihi : “Nang ta pek thin hi, i ngaihtuah zawng lah hi tlangval tlawn tha tawna no na nei ta reng reng lo hi a ni thin a, ngaihtuah tur ka pe ang che, engtin chuan nge ni dawn ta a”?
Hmangaihzuali : “I tlangval sawia chu maw? I thianpa chu ka thian a ni ve lova, i thianpa hriat thian lehchhawng phei chu tu a nih ka hre lo leh zual. Chuvang chuan Ka thian duhtak, hmeltha leh fel min kawhhmuh tawhlo la, Ka tana kawppui awm mi min zawn bansan teh, Chu ai chuan aihnah phah pui tur, Ka kawppui awm mi, tisa leh thlarau thian, Mi kawhhmuh zawk ang che, I lakah vuina reng ka nei lovang!”
Zualbawihi : “Chutin tingawt zel teh suh! Tiang ringawt mai a i len zawngin i leng tar tak ngial dawn a nia, i hmelthat leh duhawm lah hi i hre mawlh si lova, chhaitu i tawn zingah chuan tuna mi hi chu a chanchin tlangthanga ka thu hriat nen a inmil ngat anih chuan i tan a tha dawn tlatin ka hria a lawm”
Hmangaihzuali : “Tlangthang thu reng reng kan benga hriattir anih ve meuh hi zawngin a vah kualna a thui tawh lutuk a, a letling chiah hian kan lo hre daih tawh thin a nia. Chuti chung chuan i tlangthang thu hriat chu han sawi teh”

Zualbawihi :
“Tlangvalte hmelthatna chauh hi zawngin,
Hmeichhe atna mit lakah bak hnehtu nihna a chang ngai lova,
Tlangvalte puitlinna erawh chuan,
Hmeichhe finna thinlungah kumkhua atan hnehtu nihna a chang thin!”

Hmangaihzuali : “Chutiang chuan an sawi a maw, hei hi ka chhanna ni rawh se :

“Vawikhat mihringa rinna nghat tur hian,
Vawikhat thiltih mai a tawk lo,
Vawikhat, thla khat, kum khat leh kum dang chhung,
Rintlak thiltih intelkhawmin a hrinchhuah a ni zawk!
Vawikhat thiltih thalovin rinna a thaibo nan,
Mitkhapkar a tawk a, kumkhua atan dinthar leh rual a ni tawh lo!

Zualbawihi : “Chuti takin mipa hi rinloh bur tur a ni ngai lo, ti hian ka han chhang teh ang che :

‘Seihna hmaifang duhawm siamtu,
Dinhmun hriatchian tumna thinlung pai;
Humsual dai palh vengtu ban rinawm,
Engkim tha ber duhsakna rilru thianghlim neitu;
I tawnah par ang an lo vul anih ngai zawngin,
Tawnmang lung di mai lo chan lo la;
Tanglaiah nghet takin am ten lo kuangkuah la,
Hmangaihna hruihrual chuan phuar bet rawh;
Chutiang mi chu van mite iangin tawn tur an vang hle si a!’

Hmangaihzuali : “A that hmel hle tak mai a, chutiang tak anih si chuan engah nge kawppui tur hi mi zawnpui chhen a, nangma tan i kherh chiam mai loh?”
Zualbawihi : “Ka lakah a rilru a pe lova, kei mi ngaizawng lah a ni hek lo. Chulo rengah ka mumangah Pitar pakhatin tihian mi ti a lawm :

‘Kawppui reng nei lo, kawppui tur pawh awm chuang hek lo,
Kawppui nei tura tanlak pawh thiam lo:
Kawppui duhzawng tak ngial pawh hrethiam lo i ni hi,
Lungngaih vanvadak pui chiam tur a ni ngai love!
Kawppui siamtu leh pek tiamtu zawk chuan,
Nang Lanu tan hian i kawppui awm mi reng a va pe dawn che rua em;
Tiin i kawppui awm mi tur tha a thlan kual sak mek che a ni zawk si a!’

Hmangaihzuali : ‘Chuzawng i la lengrei dawn anih chu!”
Zualbawihi : “Nangin kei mi hmangaih chhung chuan lengrei ta mai mai mah ila, malin ka leng chuang dawn lova, enge maw pawi chuang ang le? Enteh saw kawng kharpui rinchhanin an thiandunin min lo nghah reng tawh saw, hawh teh enge kan tawh dawn a, hringnun hian enge a hrechhuahpui tehreng i han belchiang teh ang”

Hruaitluanga : “Nulate u chibai, in lo thleng ta maw?”
Zualbawihi : “Min hmu a, hei kan lo thleng chu a ni der mai a, min lo nghak rei tawh em?”
Hruaitluanga : “Nichin mai khan khulai Far buk phenah khuan Vate hram kan hria a, chumi hma chuan Parva an lo insual a, chumi hma leh chuan naupang an infiam a, an infiam zo tawh bawk a. Chumi hma leh chuan nimin khan Turnipui khawchhak lamah lo chhuakin khawthlang lamah, khawvel lehlam enturin a liam tawh a, tukin pawh khan a lo chhuak leh tawh a, kan khawvel piahlamah sawn ngaih a nei a ni ang, a thlang her chak khawp mai”
Hmangaihzuali : “Chu, hun rei a la liam loh tawp chu a, hei hi maw in tlangval sawi, mi ngai a kur diam diam intih chu? I hmel leh sakruangah chauh zawng kurlai reng ka hmu lo ka ti! Mah re re se, chibai le tlangval”
Zohmangaiha : “Hmelhriat tanna chibai duhawm ber ka chan ni se, Thenrual loh mangtha-na pawh ka pual ni bawk rawh se”
Hmangaihzuali : “Iau! I tawngkam chuan chatuan a kawk nghal ngawt elo maw? A rei zawng hriatlohna avanga thusawi mai thutiam mai thin, a taka mawlna nena laitual leng ve tur zawngin i hmel a tha lu hret ka ti”
Zohmangaiha : “Ka hmel tha i ti a maw, hmeltha i hmuh duh chuan heng Rose par, rawng hrang hrang sawmpahnih, i tana ka rawn thliah keng hian va haw leh ta la. I darthlalang hmaah chuan va ding la, i darthlalangah chuan khawvela thilsiam mawi ber sawmpathum i va hmu ngei ang”
Hmangaihzuali : “Ngawi teh, i hmela phu lovin tawngkam i thiam zek dawn ka ti, mahse fakna awka reng reng chu lawmthu sawina a chhawn zel tur an ti si a, thinlung tak leh rilru khingbaiin lawmthu ka sawi ni teh se”
Zohmangaiha : “Thinlung ril ber leh rilru pumin ka lo dawngsawng e”
Hmangaihzuali : “Enge helaiah hian i rawn tih?”
Zohmangaiha :
  “Hringnun duhaisam kan neih zawngte,
Mangram mai ni lova,
A tak ram chantirna chu,
Duhaisam puitlin tura ke pen hian a lo intan thin!
Hmangaihzuali : “I duhthusam chu mihring em ni?’
Zohmangaiha : “Aw ni e, mihring rau rauah pawh hmeichhe pakhat”
Hmangaihzuali : “Amah chu i hmu ta em?”
Zohmangaiha : “A taka ka hmuhna chu kar khat, a tawna kan tawn erawh Behliang mun hunlai tak”
Hmangaihzuali : “Amah chu i hmangaih em ni?’
Zohmangaiha : “Ka thinlung zawng zawng leh ka lu nen”
Hmangaihzuali : “Engah i lu i tel kherin?”
Zohmangaiha : “Lu hian mihring nihna pumpui ai a awh an ti a, chuvang chuan”
Hmangaihzuali : “Anih leh enge i beisei?”
Zohmangaiha : “Beiseina Thamral”
Hmangaihzuali : “Beisei nei tawhlo chu a va khawngaihthlak awm ve?” 
Zohmangaiha : “A beisei ber a hmuh tawh hnua beisei dang a la neih cheu zawngin a beisei ber chu beiseina thamral a ni ang”
Hmangaihzuali : “Zawhna ka zawt ang chia, min chhang ta che”
Zohmangaiha : “Ka chhan theih loh che chuan, ka tumna lamah tal ka boral nang e”
Hmangaihzuali : “I boral mai ten i awm tawh nang, hawh awi, hei hi ka zawhna che ni rawh se : Ni khat chu Turnipui hian ti hian zawhna mi zawt a, ‘Engvanga tahna mittui far tur siin i hmangaihna mi hlan tak mai?”
Zohmangaiha : “Ti hian ka chhang nang che : ‘Engvangin nge Van thengreng khi mawilo khawpa Na Sen Urh tuar khawpa i eng mawi tak chu i pek bik?’
Hmangaihzuali : “Tleirawl ngaihzawnin mi ngaizawng ru ti raw, ka hmelthatna chauh thlir chungin”
Zohmangaiha : “Zawng love, ngati zawng nge?”
Hmangaihzuali : “Tleirawl lai zawngin duhzawng hi hmelah a luangliam ber thin a. Ngaihsakna, hriatthiamna, duhsakna, khawngaihnate hian, An nunah thuk takin thu an sawi lem lo! An lo leikana, hmel thatna ringawtah hian engmah a bet lo tih hriatna, Hriatchian tak takna an lo neih hnu erawh chuan, A zawnin an zawng chiam tawh zawk thin!”
Zohmangaiha : “Chu zawng, ka nihna a ni hlek lo mai, mi nihna anih zawk chu!”

Hmangaihzuali : “He hla thu hi i lo hre ve tawh em? 
Nula:
"Zal tura min thlem lai khan,
Min tiam run hmun luahpui"
Tlangval:
"Thlemsam run lumpui ai chuan,
Biahthu tiam sut ka thlang zawk e"

Zohmangaiha : “He hla thu pawh i i hre tawh ngai em?
‘Zal tura ka thlem ni che chuan,
I kutah hmangaihna zungbun ka buntir che nga;
Runhmun luahpuia ka sawm ni che chuan,
Ral leh tawh ngailo chatuan iang tiamthu ka hlan ang che’
Hmangaihzuali : “Min ngaina tak tak a maw?
Zohmangaiha : “Aw ka ngainatawmna zawng zawng aiin”
Hmangaihzuali : “Mimal taka mi hriatchianna nei lovin, Ngaihdan atthlak tak hmangin thutlukna i siam ang maw? Mimal taka ka theihna hre tura chona hmanga mi fiah hmasa lovin, Endawngin i ke phah hnuaia kun turin mi ring a maw? Thutak hriatna nei tura mi biangbiak hmasak zet loh chuan, Dawt thu chhalin ka chanchin thehdarh hlek suh ang che!”
Zohmangaiha : “I laka dawtthu ka theh darh ni chuan ka sakruang hi rial angin lo dai se, ka thlarau pawh Setana hnen lam pan mawlh rawh se”
Hmangaihzuali : “Anih leh mi hmangaih tak zet zet a maw?’
Zohmangaiha : “Keimah ka inhmangaihna let za zetin leh ka rinawmna thuahhnih nen”
Hmangaihzuali : “Han thuahhnih kher chu a!”
Zohmangaiha : “I hmangaih hmasak ber ka ni lo thei a, Fawhna thianghlim i dawntir hmasak ber nen. I mitmeng duhzawng hmasak ber leh, I rimpui hmasa ber pawh ka ni lo thei leh zel e. Mahse tuna i engkimah zawk hian, Thlafam chanpui thleng che ka huam e!”

Hmangaihzuali :
‘Tlangval, kei hi mi hrechiang chiah maw?
Chuti taka ka laka i thinlung i hawn a hi,
Anihna zawng zawng nen rawn lut ta se,
Hriam lek chungin mi hnawtchhuak mai lovang maw?

Thutiam rinawm i tia law?
Thinlung phurna leh chakna awm avang chauh a,
Thutiam hmang a ni a, hmel chauh a nei a, takna reng a pai hlei nem,
Hawihawm tak niin mi hria maw?
Hawihhawmna hi ka thangkam, i awhna tur a nia sin!

Hmangaihna thu i sawi maw?
Hmangaihna hi naupang chhe tawng mai a ni tih i hre lovem ni?
Mawihnai takin a khawsa mi ti maw?
Nulate chuan a mawi hawih kan zawng ve bawk ang chu!’

Zohmangaiha : 
‘Hmeichhia a zawnga Minu tih hlawh zo khawp a NU hnap,
A hmelthatna leh duhawmna zawng zawng belhchhah tura,
A hringnun vawng thianghlim a, uluk tlat mi,
Ama nun ngei atanga ama hlimna leh lawmna vek chharchhuaktu chu,
Hmeichhia a zawnga a chhe ber,
A hlim leh lawmna tinreng mai siam chawpsak ngai ai thlawt chuan,
A va thlannahawm tehlul dawn em!’

Hmangaihzuali : “Mi hmangaih anih chuan ka tan englai pawhin i hunpum a i hmang tawh ang em?”
Zohmangaiha : “Ka hre lo le”
Hmangaihzuali : “Ka nu chuan tihian thurawn mi pe thin a sin :
I hringnun hmangaihna luangliamah hian,
Tu tan mah hian an,
Hman hun, Remchan hun, Theih hun, Duh hun emaw,
Hun hlimawm chikhat ni lul suh ang che!
I tan an hunpum an hlan ngamlo anih ngai chuan,
An tan i hun reng an tawnah phuloh Saron par ang thliah bik ngai suh ang che!
Zohmangaiha : “Ka tawngsual palh hlauh a ni, min ngaidam rawh. Ka tawngsual leh ai chuan ka lei hi ka dangah bet kumkhua sela, i tawnah chauh zawng ka hunpum i tan Ka nu nunna chhalin ka tiam a che”
Hmangaihzuali : “Ngaihdam i han ngai nghal pang dawn elo? Thutiam tiam kawngah hian mihring hi chu kan hmanhmawh thawt thawt thin mang e. Mihring taksa tidanglamtu chu khuarei a ni a, khawvel mawina thlak danglamtu pawh nakin hun a ni bawk a. Hmangaihna meuh pawh hi hun danglam karah hian a danglam ta fo thin a, thutiam lek phei chu, a tiamtu phurna a reh rual rualin bawhchhiatna nun a lo thleng mai thin a sin : 
‘Nipui sat that vanglai anga, 
Hringnun tluanlai tak hian, 
Tupawn hmangaih biahthu an hlan thei che,
  Mahse thlipui hrang hringnun i paltlang lai tak zawk hian, 
Thinlung zawnga ngaihsak thin tu che, 
I hrechiang ngam tak tak tawh ang! 
Chuvang chuan tlangval duhawm, 
Hmanhmawh takin engmah bawh rum rum suh, 
Pathian chakna thuruk chu Dawhtheihna a ni si a; 
I chanvo leh chanpual zawng zawngte chu, 
Hun ruat a lo thlen hunah chuan tihfamkimin an la awm dawn si a!”
Zohmangaiha : “Aw nula thianghlim, min hrethiam lul rawh khai, ka duhna che hian ka mit a tidel a, ka duhluatna che hian ka thinlung mit a tifiah lo palh a ni e. Kuang pawh hi puan mawi leh pangpar nen cheimawi mah ila, A chhunga awm chu a mawi zo chuang lo; He ka thinlung, tisa leh chetziaa rawn lang chhuak thin pawh hian, a theihtawkin inthup tum mahse; Duhlai, ka nihna dik tak, i tana tlaktlailo leh itawmlo hi, Thupbo ngaihna a awm lo! A thiamlo va, a ngaihna a hre bawk heklo; Ka nihna ang leh ka mawlang ang hian mi pawm thei mai lawm ni? Isua meuh pawn mi tha leh fel a duhlo a ni lawm ni?
Hmangaihzuali : “An duh avanga min rawn hnaihtu tlangval chu thlak rual ni lo mahse, kan duh avanga min hnaihtu tlangval erawh thlak mi an ni e,"
Zohmangaiha : “Tak tak maw?”
Hmangaihzuali : “Anih leh dawt ka sawi i ring tihna em ni?”
Zohmangaiha : “Ring hauh lo mai”
Hmangaihzuali : “Chuti si engah zawhna mawlmang tak mi zawh”
Zohmangaiha : “Zawhna mawlmang pawh hian a chang chauh hi zawngin hriatfiahna thinlung min pe thin a lawm”

Hmangaihzuali : 
“Dawt zawng ka sawi hauh lo, hei hi ka tiam nang che :
Hringnun hmanpui mi duh chuan,
I tan ka thinlung kawngka hawnin a awm e,
Thinlung duhzawng tawmpuina i tlakchham pawn,
I tan kir lehna remchang hun ka pe bawk a che,
Mahse a enga zawk mah puitlin tum si lovin chambang reng suh,
Sawmna awka chhawn tum ka vai bik si lova!”

Zohmangaiha : 
“Kei pawn hei hi ka tiam nang che :
Hmangaihte hringnun zir thiam turin,
Englai pawn lungchim ten ka kuangkuah fovang che nga;
Hmangaihnain a ngen Dawhtheihna zawng nen,
Anka nem tinreng i tawnah ka hlan ang.
Hril loh thuruk hriatthiamna ka vawnpui che nga,
I thinlung lairil ber luah lum reng chungin,
Ka tan hahchawlhna In nuam ka chan reng tawh ang!”
Hmangaihzuali : “Awle, dimtein mi fawp la, tichuan i haw tawh phawt dawn nia, helai hmunah vek hian tun atanga ni hnih a liam hnuah kan inhmu leh dawn nia. Tin, ka hmangaihna che erawh i liambo pui mai loh nan he ka Phengphehlep bahkilh hi thliah tur dang nei ta rih lo chuan ka thliah phawt nang che. Phengphe nunnem zingthla zar insing sa hian, a thlazar rawng hrang inchhawih mawizia hre lo mahse, Hringmi mit erawh chuan thilsiam mawi duhawm anih a hai mawlh lo! Nang pawn hmeltha nihna phena mipa nihna infawk khawm, I tualchaina mualah hmu thiam lo mah la, Lanu mit chuan mi bik i nih reng a hmuh hmaih thei love!”





Hmangaihzuali : “Thiannu, ka chapona leh ka thinlung chu hnehin a awm ta! Chuti taka chakna nei chuan thahrui neia, a thahrui chakna hmanga mi bawhthlu chu a ni hauh si lo. Mipate thahrui chakna ai chuan an thinlung chakna chu hmeichhe lakah a inluling hle thin a lo ni maw?”
Zualbawihi : “Chu i thinlung kawngka, tuma la hawn rual ngai loh, hawn tuma an beihna tinreng, rosum leh rangkachak tha mi hmachhuana lal ang maia rawn thawk thinte hnenah lem i thinlung chakbi pe ta lo chuan, tawngkam khat lekah lem i thinlung kawngka chu i hawng ta si a maw? Hmangaihna an tih hi zawng atsona nena chawhpawlh a ngai an lo ti pawh hi a awm reng mai ka ti”
Hmangaihzuali : “Ka thian, ka tah a chhuak, ka lungchhiat vang ni hauh lovin tah chhan tlak neia ka inhriat vang zawkin”
Zualbawihi : “Khawlai kan la kal lai hi zawng in insum la, i mut pindan i thlen hunah, kawngkhar i inkhar khum sauh sauh ang a, i duhtawk a nasain i tap zawk dawn nia, i remtih phei chuan tahpui che pawh ka inhuam teh a nia”
Hmangaihzuali : “A biangsum kha i lo hmu em”
Zualbawihi : “Biangsum rau rauah chuan i biang nen a inmil ngawt mai”
Hmangaihzuali : “A mitmeng kha a dum tha hle mai”
Zualbawihi : “A han melh chiah che phei kha chuan i tuiral tihtih tlat”
Hmangaihzuali : “A sam rawng kha a uk ka tih chuan a dum a ang a, a dum ka tih lah chuan a buang chuang si lova, a lubur nen kha chuan a inhmeh teh e”
Zualbawihi : “I chul thin atan liau liaua a zuah niawm tak a ni”
Hmangaihzuali : “A mi fawhna pawh kha nausen vun thianghlim tem ang mai a ni, a lum dan kha a no em em si a”
Zualbawihi : “I hmui nen khan a invuah rem ka lo ti khawp a sin”
Hmangaihzuali : “An in pawh a chhe hauh lovang a, lo chhe ta deuh pawh nise, amah avang tal khan chenna nuam chu a ni reng reng ang”
Zualbawihi : “In hi Lung leh Thing a siam nimahse, chenna nuam erawh Hmangaihna a din a ni.”
Hmangaihzuali : “Khai a, thiannu! I han tihdanah chuan mi lawmpui nge ni a, kan tlangvala lakah khan i luangliam ve ta mai zawk aw?”
Zualbawihi : “Ka lawmpui che a, i hlimna luangliam ka hmuhin i hlimna tawnah ka luangliam a ni zawk e”
Hmangaihzuali : “A hmel kha Sakeibaknei pa ang maia mawi a ni a, a chetzia erawh Beram no ang mai a nia”
Zualbawihi : “Ni e, a lakah kha zawngin Sakeibaknei note ang mai in i pangchang anih kha”
Hmangaihzuali : “Ka hlim tih hi ka hmelah lang lo mahse, ka thinlung erawh a thla a muang si”
Zualbawihi : 
“Hmangaihna dawngtu hmelah nui hmel a lang thin a,
Hmangaihna neitu chuan hmun bik a suangtuah thin;
Hmangaihna kawltu chuan ngaina takin a hril thin a,
Hmangaihna pawmtu chuan rilru chhia a pu ngai lo;
Hmangaihna thinlung neitu chu hairual a ni ngai lo”
Hmangaihzuali : “Chuti chu tumah hrilh miah suh aw! Hawh teh, ka ka nu duhtak khan siak chhuah meuha mi rawn zawn leh hma ngeiin inlam i pan thuai thuai teh ang”


---------------------------------------------------------------------------------

Zanah Zohmangaihate thiandun chu a mut pindanah thingpui inpahin an inkawm a.
Zohmangaiha : “Kan thingpui in han tuizia em em chu le, mahse thingpuife bawm pangngai a mi tho kha chu a ni si a”
Hruaia : “I thinlung ka tawmpui che a, ka ka hriatna erawh chuan thudang a sawi si”
Zohmangaiha :  “Kan thla eng han duhawm em em zia khi, zan dang a mi tho kha a ni si a”
Hruaia :  “Kan hmuh chu a inang ang, mahse kan thinlung mit erawh a keu rual si lo”
Zohmangaiha :  “Kan kawmthlan uicho bauh ri chuan sawi nei hian kan hriat tlat pek chu, a sawi niawma ka hriat lah chu thu hriat nuam tak a ni si a”
Hruaia :  “Hriatna beng inang kan nei a, kan thawm hriat pawh a danglam chuang love, kan hriatna thinlungah inlungrualna an khuang ruallo a ni mai zawk si a. A enga chu nge i hriat a, chutia i han danglam thar tak hluai kher a?”

Zohmangaiha : 
"Hriatna thinlunga pai nuam ber chu,
Thinlung hriatna tak tak atanga hriatfiahna;
Tuemaw thinlung lairila a bik nihna chanvo neih inhriatchian veng vengna hi a lo ni e"

“Hmangaihna nunah duhthusam kawppui tawnna atanga,
Hmangaihna mak, mawi leh duhawm hi lo piang a ni lova,
Famkimna nei lo mihring, famkimna kawng zawhpuia,
Hmangaihna famkim nunkawng zawhpuina atang zawk a,
Hmangaihna mak, mawi leh duhawm hi lo piang a ni zawk e!”

“In ngaihzawnna nun hahthlak karah hian, 
Kei zawngin ka thlakhlelh ber thin chu; 
Kawppuite nen thian tha ber inkawmngeihna thinlunga titi dun a,
Nau ang infiam tawnna thinlung thianghlim nuihpui za a,
Nupa ang maia huatna tello inhauh chang tawn dun a,
Unau ang chiaha tawhsual tawhna lak ata inhumhim tawnna nun neihdun hi a ni!”
“ Hringnun pumpui thlak danglam tum a,
Zankhata thil thua atso chiam tur a ni ngai love,
Hringnun ze khat te te a thlak danglam tumna,
Ni khat atan zela i neih infawkkhawm hian,
Hringnun pumpui inthlak danglamna zawk,
A hun takah a rawn thlen mai thin a ni ngai e,”


Zohmangaiha :  “Hawh teh, Daduhi hla, ‘A va mak em’ tih kha i han ngaithla teh ang, rimawi pawlna kan chang khat em mai”
Hruaia :  “A mak em na lai ka hriat miau loh chuan eng anga rimawi pawh nise, pawlna ka dawn nachhan tur reng ka hrethiam lo”
Zohmangaiha : 
“Hla mawi lungrun leh lungkuai tak ngaihthlak chang a,
Rimawi kara tu khaw hriat hauh lova zauthauna lo thleng thin hi;
Hla mawina leh ri inchhawih lungkuai avanga lo thleng ni lovin,
Thinlunga tuemaw lo lang leh tawnhriat ngaihtuah chhuahna vang zawk a lunglen mittui lo hnam a ni si thin a!”
Hruaia :  “Ngawi teh, heti taka i vei chuan a awmdan phung tlak danglamin, zanin chauh pawh hi rei a ti ve ngawt ta ve ang”
Zohmangaiha : 
“Hmeichhiain a hmangaih avanga mipa nungchang thlak ta an awm lo,
Mipain a nungchang a thlak theihna thuruk erawh,
Hmangaihna, a ni, hmeichhia thinlung taka a hmangaihna zawk,
Atan engkim huam hmangaihna zawk chuan a nungchang a thlaktir a ni zawk e!”
Hruaia :  “Hmeichhia meuh pawh hmangaihna zuna pangngaina nun vawng theitu chu mi inthup thei tawp a ni ang a, anih loh vek chuan a zaktheilo hle tihna a ni ngei ang”
Zohmangaiha :  “Zahtheihlohna hi hmeichhe hmanraw tangkai tak pakhat a ni ve bawk a nia”
Hruaia :  “Zahtheihlohnaah hian zahtheihna lian tak a awm a, chu chu hmeichhiaah hian a nasa zual bik a ni zawk”
Zohmangaiha :  “Zualbawhi nen khan engti inhria nge in nih i la sawi hauh lo”
Hruaia :  “Mi la zawh miau loh chuan sawi tulna ka hre lo a ni”
Zohmangaiha :  “Ka zawt che a lawm”
Hruaia :  “Chhan i phut tihna em ni?”
Zohmangaiha :  “Phut lo ila, ka zawt dawn che em ni?”
Hruaia :  “Chhungkhat vua leh vang thi tur tih hriatchian, a thi dawn em tih zawhna hian chhanna a phut kher hlei nem”
Zohmangaiha :  “Chungte chu hriat lawk zawhna anih vang a lawm, han sawi teh”
Hruaia :  “Naupanlai atanga inhria kan ni a, puitlin hnu thleng pawn ka la in hre ta zel a ni”
Zohmangaiha :  “Inhriatna satliah a inhre ringawt nge in nih a, thian inhriatna a inhria in ni zawk? Nge, chumi piahlam dai pel khawp khawp chuan in la inhre zui ta zel?”
Hruaia :  “Thawkkhat lai kha zawngin, inthianthatna kan nei a, thawkhnih hnuah erawh thian tlanglawn kan ni leh ta a ni”
Zohmangaiha :  “Ngah nge i thawkthum mai lohva, chu chuan enge a rawn thlen dawn tih hriat hlauhna i nei a ni zawk lo maw”?
Hruaia :  “Hriat hlauhna ka nei lova, hriatloh hlauhna ka nei a ni zawk”
Zohmangaiha :  “I hriatloha chu i hre chak lo em ni?”
Hruaia :  “Hre chak lem chuang nang”
Zohmangaiha :  “Anih leh i thian nih manah i hlauh em em, Keipui hlauha i hlauh chu mi han hrilh teh”
Hruaia :  “Hmeichhia, rinawmna reng reng kawl lo hi ka hlau a, mipa, rinawmna pai lo hmeichhia laka hmangaihna hlantu nih ka hlau maw le”
Zohmangaiha :  “Zualbawihi chu chutiang a ni lovang, a hmelah khan rinawmna zia ka hmu tlatin ka hria”
Hruaia :  “Hmeichhe reng reng vawilehkhata rin nghalna hi rilru natna hian a zui duh chawk a, an hmel ena thutlukna siam nghal phei chuan hringnun chauhna a thlen chawk a nia”
Zohmangaiha :  “Chu, hmeichhia chu rinawm lo, hmangaihna tak tak pai lo, nawmchen nan chauha nulat tlangval ni-ah i ngai tihna em ni?”
Hruaia : “Anih tlangrel pumpelh hmeichhia i hre tawh ngai em ni?”

Zohmangaiha : 
“Hre lem chuang nang, 
Mi tha tak taka kan ngaihte pawh hian,
Thutlukna laktlakloh zet zet siam tum an nei ve fova,
An va sual ta duai e tihna lam a ni chuang lova,
Famkimlohna khawvelah famkimna tluantling reng a awmlohzia,
Lantirnan an zia an rawn chhuah thin a ni zawk e!”

Hruaia : “Zualbawihi nen chuan kan in ngaina reng, mahse ka nu roh khan :
‘Thian leh thian inkara inkawmngeihna vawrtawp chu,
Hmangaihna khurbingah a tla lut duh fo;
Hmangaihna erawh inthianthatna thuhnuaiah,
Englai mahin a tlu lut tawh ngai lo!’ 
tiin ka naupan deuh lai khan mi hrilh thin a, chu chuan hlauhthawnna mi siam thin a lawm”
Zohmangaiha : “Khai aw, hmangaihna chu inthianthat tir tumna hmunah hruai kir i tum tlat a ni ang chu maw le, hmangaihna chu a awmna tur dik takah awmtir reng la, chuti anih chuan awmna ngaia awm rengte chu engtin nge a chetsawn theih ngai ang ni!”
“Hmangaihna awm hle hle thei i hre tawh ngai em ni?”
Zohmangaiha :  “I thinlung chu ka thinlai lova, i duhzawng pawh ka lunglen a ni lo! Ti daih ila, hmanni ka kawng kal lai pa pakhat, a hmel en pawha finna pai hnem hmel tak, a dul han en pawha a finna pai hlawkpui hmel tak, a chawn han en a, a finna phur zo lo lek lek hmelpu hian ti hian zawhna mi zawt a,
"Engvang teh kher chuan nge, 
Kawng awlsam leh hahdam zawk pan lova,
Kawng harsa leh chep lam pana,
Pheilai vawra thlansaphunga i nitin hun i hman liam?" mi ti a. Kei lah pek chuan,
"Ka pu, i remhriatna leh finna luangchhuak chuan,
Engvang teh kher chuan nge ka hringnun kawng zawk mekah hian,
Kawng hnih thiangten inchhawp tlata ngaihderna thinlung pe che nge an nih,?"tiin ka chhang bung nghut a!”
Hruaia : “Engtin nge a chhan che?”
Zohmangaiha : “A lu a tuai phurh a, a kal ta daih a”




Intawllen hmun pakhatah hian Sangpuia, Tlanga, Zoliana, Hmangaiha leh Nula palite hi an lo tit bawrh bawrh a.
Hmangaiha : “Manun, hmanni in phai kal chu, enge min lo hawn a?”
Manuni : “Keimah ka rawn hawn che a, ka ke hniak erawh ka hnutchhiat ta mai”
Tlanga : “Nangni pahnih lah hi aw, in han infiam duhdan reng reng hi ka ti!”
Manuni : “Engah nge i tih leh thin, ti lo khan aw ta che”
Sangpuia : “Mabiak, i nu chu enge a an tak zel a?”
Mabiaki : “Mihring a la ang reng chu a nia lawm, mahse rei kan rial tawhin ka ring lo”
Zoliana : “A van pawi ve aw, mihring hi a lo pianchhuah tirh phat atangin thihna nen a inbuan thin a, hun rei vak lo, hun rei deuh leh hun rei tak chhung chu mihring hian thihna lakah hnehna chang thin mahse, a tawpah hi zawngin hneh rualloh hian hnehna a chang leh nge nge thin zawng anih hi”
Tlanga : “Hriati, nangni in hnalam in tluang bawk maw?”
Hriati : “Tluan lohna turin kan hnaah bumboh kawng zawh tur reng kan nei lova, chuvang chuan kan tluang ni lovin kan pangngai e”
Tlanga : “Matlan, nang zaithiam tih takah tunlai Puthiam hnungzui bawkin em ni i zai kual leh tak a”
Matlani : “Pu zawttupa, Puithiam hnunga kal lovin a pen rualin ke ka pen a, a hmaa ding chungin ka zai thin” 
Sangpuia : “Matlan, ani hi zawng engah teh ual chuan ngai duh suh, hmeichhe hmangaihna dil tur pawh hian hmangaihna nei ve mi minu i ni tih i inhria em a ti phawt a, chumi hnuah a kalsan leh zel thova, a duhtawk hi a tam lua lova, a hlimna pawh a sang teh ual chuang lo. Chut chung chung chuan khawvelah hian ngaih em em a nei chuang bik hauh lo a nia”
Manuni : “Sawlai pa deuh lo kal mek saw, a va han pa chiang em”
Mabiaki : “Nang lah hian mipa sekna leh pa na bak thlir thiamna mit reng nei thei lo mai.  Mipa pa na leh sekna phena rophum ruk lam ngaihtuah lova, an sekna tawna i tluk leh thin avang hian a tawpah chuan ka vanduai chuang bik i tih fo zia hi ngaihtuah la, heti zat i kawp sek tawh hnu hi zawngin fing ve tawh teh! Finna thluak i nei ngang lo anih pawhin i taksa tal khan tisa nenm, thinlung khauh si chu zawng thiam ve mawlh tawh rawh se”
Manuni : “Tihian min ti ve ziah a, anih leh mipa chakna chu enge ni a, mipa anihna lai taka chu enge anih mik han hrilh ta che”
Mabiaki : 
“Mipa chakna thuruk chu a dar hlai zawnga teh chi a ni lova,
I Inhumhimna kulhpui a kuangkuahna che ban chaknaah an teh zawk si a;

Mipa chakna thuruk chu a aw thum pa tak atanga hriat chi a ni lova,
Thlamuanna thu nem taka a hrilhruk thin che atanga hriat chi a ni zawk;

Mipa chakna thuruk chu lenrual a neih tam lamah a innghat lova,
A hraite laka thian tha ber anihna kawngah a innghat zawk si a;

Mipa chakna thuruk chu a hnathawhnaa miten an zahna kawnga buk chi a ni lova,
Inchhungkhura zah a kai zawkna atanga buk tur a ni zawk si a;

Mipa chakna thuruk chu a kutthlak nat lamah hmuh chi a ni lova,
Nem taka a kut a chelek dan atanga hmuhfiah chi a ni zawk si a;

Mipa chakna thuruk chu a awm hmulah a awm lova,
A awm hmul phena a thinlungah a awm zawk si a;

Mipa chakna thuruk chu hmeichhe hmangaih a neih tam lama en tur a ni lova,
Hmeichhe pakhat laka rinawmna famkim a pek kawnga enfiah tur a ni zawk si a;

Mipa chakna thuruk chu a ritchawi chak lamah a lang lova,
Phurrit a phur tam lamah a lang chhuak zawk thin si a!”

Sangpuia : “Aw! Mabiaki hi zawngin, kei a kura mi chaklo, mi nazawngin ka nihna an hmuhfiah si loh hi a va han hrechiang tak em!”
Mabiaki : “Haha, nang ka sawi chhan che ni la chuan, ka chakna thuruk i hre telve bawk tur a lawm”
Zoliana : 
“Aw hmeltha,
Thahnemngaihna nen i thawkrim thiam a,
Chakna nen phurrit i phur bawk thin;
Thinlung tawt avanga rumna chu,
Nem taka nui hmelin i inhliahkhuh thin a,
Lungngaihna avanga tahna pawh faknain i hrufai thin;
Hlauhna tawnah hlimnain hnehna i puang chhuak a,
I hmangaihna chuan delhkilh reng a nei si lo; 
Mahni hlutna reng i inhriat lohna erawh i famkimlohna awmchhun a lo ni e!”
Mabiaki : “Khati khan a lawm an tih zawk ngai, i thianpa lak atang hian zirchhuah thiamna i nei anih chuan zirchhuah tur i hmu ngei ang”
Manuni : “Hmangaih, ka thiante lakah ka thangtlawm tur hi i ngaingam anih zawngin ngawi reng mai la, i ngawih reng erawh chuan thutam i sawi a ni ang”
Hmangaiha : “A tur a tur kher ngaia min ngaihna hi ka laka i pangchannaah ka ngai ang che nga, ngawi renga thutam sawi ka thiam loh tluk zetin, leili thatna zawng nen pawh ka thiam belh chuang lo. Mahse hei chauh zawng ka sawi ve na’ng e :
“Hmeichhe duhawmna hi a pianhmang len leh tet-a in nghat a ni lova,
Amah atanga finna luangchhuak tam a zir a innghat a ni zawk!
Hmeichhe mawina chu a mitmeng dumpawl raih atanga hmuh chi a ni lova, 
Amah atanga thurawn, hriatthiamna nena lo chhuak atanga hmuh chi a ni zawk!
Hmeichhe zahawmna ril ner chu a rangka bahsam sei zawng atanga teh chi a ni lova,
Amah atanga mi beidawng ten beiseina an chhar thin atanga teh chi a ni zawk!
Hmeichhe hmelthatna thuruk chu a vunrawng nalhna atanga hmuh chi a ni lova,
Amah atanga thil thlawnpek a dawn a pek chhuak dan atanga hmuh chi a ni zawk!
Hmeichhe ropuina hriat phak loh chu a fuke san zawng atanga teh chi a ni lova,
Amah atanga chakna tha hrui lo chhuak atanga teh chi a ni zawk!
Hmeichhe hlutna inphum ruk chu a sakruang rihzawng atanga hriat chi a ni lova,
Amah atanga chanvo ropui hlenna lo thleng atanga teh chi a ni zawk!
Hmeichhe no enchimlohna chu a hmui atanga tem hriat chi a ni lova,
A kuangkuahna tangnem atanga tawnhriat chi a ni zawk!
Hmeichhia hriatchianna laimu chu a bengbeh lenzawng atanga hriat chi a ni lova,
A thinlung len leh zau zawng tanga chauha teh chhuah chi a ni zawk!
Hmeichhe mawina leh duhawmna ber chu Pathian kutchhuak Amahin a tihfamkimna ngei hi a lo ni e!
Manuni : “A va mawiin ka va inhmeh tehlul em! I lawmman duhber midang mithmuha pek che a rem si loh avanga lawmman dawnglo atan zawng i pamhmai lua em a, mi hmuh vak loh khan mi kuah ta che”
Hriati : “Thiannu tak hi chu aw! Zei piahlamah hian a hun a hria a, a hmun lehzel pawh a thliar thiam si”
Matlani : “Kei chuan fakna awka ka phut lova, fakderna phei chu ka ba love, mahse ka nihna hi ka zahpui lova, in cho tawk lek zawngin ka in hrechiang ve ngam e, chuvang chuan fak lawm lanu leh valrualte u :
“Duhawm leh nu hnapa langa phenruk chakna inphum,
Thinlung chhungrila tawrhchhelna nun nen;
Beidawnna thinlung pu ngai lova bawhzuina nun,
Fianrialah pawha ding nghet tlat;
Rilru khauh ber neitu tisa pu ka ni si a!

Ka hringnun hi a turin ka tur hlawhtling thin a,
Chawimawi ngamna thinlung nen chuan;
Thianghlimna leh manganna tui thuk ka ngam tawh si;
Ka thinlung leh mit it zawng ka hlah lova;
Sakawr pa ang maiin,
Ka thinlung ka chawlh hahdam tirin,
Hnehna chang turin ka che chhuak bawk thin!

Hmeichhia, finfiahtu hringmi ka nih rualin,
Ka rilru chhungrilah no na ka pai ve bawk a;
Thlamuantu tisa lum ka thlahlel ve bawk e,
Hringnun duhthusam khawlkhawm chu ka ngai na thin a;
Ka lungrualpuina thinlung chu teh rual a ni lo bawk,

Hringnun hmeichhe chakna thuruk chu,
Rinhlelh rual lohvin ka tlin ve bawk a;
Hrilhfiahna chu ka chan a ni si,
Ka nihna hi i Tlanchhiatsan rual a ni lova,
Keimah tak erawh zawng zalenna a hrin ka ni si!

Tlanga : “Ka hmeichhe duh chi tak mai a ni i sawi ni. Mahni inhriatchianna atanga thil tha lo chhuak hi thil thalo lo chhuak thin lakah chauh zawng, khuarei pawh nghah ngai lo hian a duhawmna kan hmuchhawm mai zel a, khuarei chinah phei chuan a duhawm zual tulh tulh thin a lo ni e”
Sangpuia : “Kei chu in sawi ang sawi tur hre ve lem suh ila, ka ngaihtuahna luahkhat tawk  suangtuahna ka pai ve bawk a nia, chu ngaihtuahna luangchhuah suangtuahnaah chuan hmeichhe pahnih ka hmu tlat a ni”
Matlani : “Eng chu nge i han ngaihtuah a, i suangtuahna chuan eng chu nge a hriatthiam tir che a?”
Sangpuia : “Heite hi maw le :
‘Hmeichhe intivei chuan a taksa lan Mawina turin nitin a thawkrim thin a,
Hmeichhe chakna erawh chuan thingthia Tawngtainain a thinlung a thuam mawi zawk thin;
Hmeichhe intivei chuan Hlauh nachang a hre lova,
Hmeichhe chakna erawh chuan hlauhawm karah Huaisenna a lantir thin;
Hmeichhe intivei chuan a chunga leng turin tumah a duh ngai lova;
Hmeichhe chakna erawh chuan amaha thatna midangte hnenah a pechhuak thin;
Hmeichhe intivei chuan Tihsual palh a neihin hmalam hun atan a tlanbosan thin a;
Hmeichhe chakna erawh chuan Pathian Malsawmnaa ngaiin a nun tih hausak nan a hmang thung thin;
Hmeichhe intivei chuan nghet thei ang berin, Tluk hlau takin a ke a pen thin a,
Hmeichhe chakna erawh chuan a tluk palh changin Pathianin a Chelh reng dawn tih a hre fo thin;
Hmeichhe intivei chuan Inrintawkna hmaifang nen khawvel a hmachhawn thin a,
Hmeichhe chakna erawh chu Inngaihtlawmnain a inthuam zawk thin;
Hmeichhe intivei chuan mahnia zinkawng zawh turin Chak tawkin a in hre thin a,
Hmeichhe chakna erawh chuan a zinkawngah Chakna thuruk chhar chhuah a tum zawk thin!”
Matlani : “Mipa tak tak chuan englai mahin a hmeichhe lakah, thutiam a tiampui zawh hnu kum engzat pawh liam mahsela, ngaia neih tik ni nei hlek lovin, a hringnuna a hmeichhe pawimawhna lantirin a hun a hmang liam thin a. A kalkawnga kawng bumboh leh hling awm tinreng thianfaiin chumi tihlawhtling tur chuan thlachhuak khawpin a bei bawk thin”
Sangpuia : “Ka nih chiah chu!”
Matlani : “Nih loh tawp chu”
Zoliana : “Hriati, lo zam hlek suh aw! A engvang teh hrep chuan nge kan Sangpuia hi i lakah a ngawih reng teh ei. Thikthu kai chhuak lo sela, lunglai hersanna thinlung kaichhuak bawk hek suh se. I Romeo-a ngei chuan tihian ti mawlh che rawh se :
‘Iau! Khawi eng zungzam duhawm lutuk tak chuan nge ka tukverh rawn chhun tlang ta mai le?
Ni zungthlar duhawm chungchuang tak ang mai lah zuk ni che a!
Chhawrthlapui thik tham khawpa eng duhawm chuan rawn chhuak teh khai,
Ani zawng lungngaihna leh sikserh natna veiin a dang zo tawh si a,
Ani ai zawngin belchian i dawl mawi ngei mai.
I biangsum duhawm chuan Chawngmawii duhawmna a hliahkhuh zova,
Khawnvar enna hliah thimtu Ni ang maia eng var i ni e,
I mitmeng reng pawn van mit a pu si a,
Zanlai hram va pawn i duhawmna eng tawnah zing vartian fakna a chhuah ngei ang!”
Hriati : “Hmangaihna hi zawng ka lo ral hriat ve tawh thin a. Mahse hmangaihna a a tlukluh avanga, Mihring khawsak mumal loh theih zia leh thinlung at theih zia hi, a mak tih mai loh chu sawi ngaihna a awm love. Atso a zual zel hma ngei hian i tin tawh teh ang u khai"

-5-

Zohmangaiha leh Hruaitluangate chu Chhawlbuk pakhatah hian tuivawt in pahin an lo inkawm mawlh mawlh a.
Zohmangaiha : “ Hmanni chu Ram rorelna Court sang ber bula Rorelna pindan pakhatah hian Finna ngaina mi, Dan lam hre mi, Zirna insanga zirtirtu, Mipui rawngbawl kawnga inhmang mi, Rimawi hmanga eizawng mi leh Nitin Chanchinbu enkawl mi hi an lo inkawm khawm a. An titi chu ka ngaithla reng a, a ngaihnawm dik ril riau hian ka hre pek a, mahse mi nazawng an titi ngaithla phei chu kei tih loh midang an awm hauh lo”
Hruaia : “Eng chungchang nge an sawi a, eng chu nge ngaihnawm dik ril, mi rilru la si lo chu ni a?”
Zohmangaiha : “Kan ram chungchang an sawi ni berin ka hria a, Roreltu atana kan thlante chungchang an sawi bawk ni ber hmiang ka ti”
Hruaia : “An titi phung chu mi han hrilh teh khai, a laktlakna nge thu holam anihna pawh hriat a chakawm a lawm maw le”
Zohmangaiha : “An inkawm tan dan a hoh ang bawkin an titi tan dan pawh kha holam ka ti viau a, mahse hun a liam rei tial tial a, ka ngaithla ngun tulh tulh mai a ni. An zinga Finna ngaina mi khan tihian bul a han tan ta a lawm maw le :
‘Ka kamchhuak hi lo ngaithla ula, hriatna beng in neih chuan lo dawh rawh u,
Ka unaute chu Saberekakhuangkaih angin an rum thawm ka lo hria a,
An manganna au thawm erawh Kawrlui ang maiin an luangbo zo si thin;
Kan ram ata eng tak chu lak bovin a awm a, Thim chu chapo takin a leng vel si,
Thimna leh thihna hlim chuan ram chu a velin a hual reng a,
Ni zung enna hmuh tum pawh thim thimchhah lehzual a hriatchin phah hi!’
Hruaia : “Kan ram dinhmun a hmuhchian hle tak chu a, tunge titi chhunzawmna chu han chhunzawm a?”
Zohmangaiha : “An zinga Dan hremi kha a lo tawngchhuak ve leh a, a Dan hriatna kawrdum nghawngawrh zut pah chuan :
‘Kei pawn ka ka ka ang ang a, Finna i neih chuan mi chhang ang che;
Dan chu a tha sa reng a, duan anih laia duanna rilru pawh a thianghlim si,
Mahse Dan chu Dan anih angin lekkawh a ni si lova;
Dan chu Dan anih angin zah a kai hek lo;
A chhanna i hriat chuan mi chhang la, 
I thinlungah Finna chu a awm reng em mi han chian ta che;
Dikna chu a dik a, mahse a ka a an chhung chuan thiamloh a chang si a,
Mi tawng tamin thiam an chang a, mi ngawichawi erawh chu thiamloh chantir a ni si’

Hruaia : “A tawngkam han ngaihthlak thuak chuan hriatna ril a pai hmel lutuk lohva, a thusawi ngaihthlak ngun erawh chuan Dan hmanga eizawng ve lem siah chuan hausakna tel hawng chi a va ang love maw le! A duh ang chhanna a dawng ta chiah em?”
Zohmangaiha : “Ka hre chiah bik lo, mahse a chhanna dawn erawh Dan rorelna hnuaia mihring nihna hi a pholang chiang ngawtin ka’n hriat pek chu! Finna ngaina mi vek khan tihian a chhang a lawm :

‘Mihring chu zalenna hmanga hrin a ni a,
Mihring nun erawh kawitinah hruiin a nghawngkawlah phuarbeh a ni thung si"
Hruaia : “A va’n sawi dik ve le, chhanna sei duah hi a fing chuang lova, chhanna sei tak hi a fiah lem lo bawk, chhanna tawi fiah tak neih erawh chu kan harsat tlang anih hi maw le! Chuan engtin zel?”
Zohmangaiha : Nitin Chanchinbu Enkawltu-a kha a thil chhinchhiahna lehkhabute phek keu pahin a lo tawngchhuak ve leh a, hei hi a ni a sawi ber a chu :

“Kei atan ngawih reng hi a mawi lova, 
Kei atan tawngchhuak lah mi hekna a ni si;
Nimahsela, selna anka chu kiltin atangin a rawn ri chhuak a,
Roreltu demna awka chuan ka chan phek a khat reng a;
Ka pentui rawng pawh a da zo tak ngial dawn e”

Hruaia : “A ni ngawt tak e a! Kan tunlai chanchinthar reng reng hi kan Roreltute chanchina a khah loh vek chuan an thuziak reng rengah Roreltute fakna lam hawi ai chuan selna thuziak zawng kan chhiar tam chiang a lawm”
Zohmangaiha : “Siamtu’n duhtaka a siam khawvel tawpzia lanna maiah ka ngai. Ani dawtah chuan Mipui Rawngbawltu-a kha a lo tawngchhuak ve leh a, a hmel en mai chuan mipui rawng han bawl peih hmel pawh a pu ka ti nek lova, mahse kan Chanchinbu Enkawltu-a kha a rawn chhang a ni ber awm e, tihian a sawi pek a lawm :

"Mitin mai hian Roreltute selna anka an chhakchhuak thin a,
Khawi atanga Roreltute hi lo chawrchhuak nge an nih le?
Van atanga rawn tla thla an ni teh ngawt lova,
Thu tak tak Hamda kaltlanga rawn piang lah an ni hek lo;
Kan rama chhungtin leh nu leh pate atanga rawn chawrchhuak an ni zawk a,
Ram chhung tin te, sikul tin te, kohhran tin te, sumdawng tin te atanga;
Mipui ten duhtaka an thlan atanga lo piang an ni zawk si a,
Chuvang chuan Roreltute hi hneawm an nih ngai chuan;
Mipuite aia hnenawm an awm chuang lovang"

Hruaia : “A sawi pek ni lovin a sawi dik chiang bal ka ti zawk na’ng e. Mahni thlan lal selna awka chhuahtute hian mahni reng kan indem phal lova, mahni dikna hmu thei lek si lo hian kan mit lah hi a var phian thung si a!”
Zohmangaiha : “Ni e, chu chhanna chu dik an ti tlang a ni ang, lungrual takin an lu an buk tak nghauh nghauh kha! An in en a, an nui suk hlawm a, chuan an zinga pa pakhat, Zirna In Sang Zirtirtupa an tiha kha a rawn tawng chhuak ve leh ta a :

“Zirna zawngin ka vakvel a, 
Zirthiamna hmuh tuma ka mit ka lenna lamah ka mit a chhe zo ta,
Nimahsela, zirchhuah rualloh chu ka la nei cheu va,
Zirthiamna atanga a ngaihna reng ka hriat loh pawh a awm bawk e;
Ka hawi vela, eiruk hmang in leh lo chu a lo ropui a,
Rim taka thlantui nena nitin fehchhuak erawh chuan puanin bak chan a nei si lo;
Nuihsantute chu chawimawina parthi awrhtir an ni a,
Felna chawisangtute erawh endawng an hlawh si thin;
Kei zawngin Politics leh Indona chanchin zir mi ka ni a,
Chumi a zarah ka fanu a ka fapate chuan Chhiarkawp leh Finna Chanchin an rawn zir thei chauh ang;
Kan fate chuan Chhiarkawp, Finna Thu, Hun kawl tawh, Insak zirna, Lawng khalh, Sumdawnna leh Thlawhhma Lak kawng, 
An fate lehchhawng ten Rawnghnawih, Hlahril Rimawi, Inchhungkhur cheimawi an zir theih nan an zir hmasak a ngai bawk si a"

Hruaia : “Zirlaite hnena zirna zirtir chhawngtu a ni bawk a, a thusawi chu a tha nek mai ka ti. Mahni hmasialna reng a awmlova, zirtirtu tia koh tlak zawng a nih ngei dawn chu”
Zohmangaiha : “An titi chuan ka beng a pawt em em a, ka rilte meuh pawh an che lawih hian ka hre nghe nghe a. Ka ha’n ngaihthlak chhunzawm ta zel a. A hmel han en chuan putar intih tunlai tumna avanga sam zuah ve ringawt nia lang, a titi puite ang lo tak maia thawmhnaw chul lam ha tawh, ha hmai pakhat bal, Rimawi Hmanga Eizawngtu-a an tih chu a rawn tawngchhuak ve leh ta a :

‘Hril tur ka neilo anih zawngin,
Ei hmu tlak ka ni dawn si lo;
Thuneitu thiltihtheihna chuan chapona hmun a pan laiin,
Hlahril chuan a thiltihtheih chin a hrilh hre thin a;
Thuneitu chakna chuan mihring inrawlh ve na a tihchep laiin,
Hlahril chuan mihring pianchhan, a hausakna leh a hahdamna a kawhhmuh thin,
Thuneihna a tlukchhiat hunah Hlahril chuan tlenfai hna a thawk thin"

Hruaia : “A hmel en chuan a riang na a, a thinlungah lunghlu tha mi a awm si a, an tih zing a mi a lo ni reng si a ni maw?”
Zohmangaiha : “Ni ang chu maw le, rimawi chungchanga ka ngaihdan khermei tak pawh mi thlaksak hlawk han ti ila, mi thlaksak thawk ti ila a dik zawk ta ve ang”
Hruaia : “Tichuan engtin zel?”
Zohmangaiha : “Politics an luhchilh mai ni tawh lovin a hleuhin an hleuh a ni deuh tawh ber mai. Chutah Finna Ngaina Mi chuan he thuril deuh mai hi a han sawi leh ta a :

"Mipui sorkar hi thinglung herhna atanga mi hnehchhiah taka lalna an chan lak atanga humhim tur chuan,
Mipuite thinlung a zau thei ang bera tihvarsak a, 
Hun kal tawh ten enge zirtur min pek tih hriattir a,
Kum liamta leh Ram dang ten enge tawnhriat an neih tih hriattir an ngai a,
Chumi hmun atang chuan ropui umna kawnga tum sanna awmzia an lo hre mial thei a,
Chu hriatna atang vek chuan an theihna zawng zawng hmangchhuak turin chakna an nei mial thei dawn a ni"

Hruaia : “A va dik si em! Mipui thinlungah varpawh a awm si loh chuan, Hleimuangral ang mai hian chaklo lakah chuan Roreltute hi an inluling nge nge zel zawng anih hi”
Zohmangaiha : “Kan Dan Hre mi hun a lo thleng ve leh a, ani chuan :

"Mipuite hi chhia leh tha hriatna thiang tak atanga,
Chhia leh tha hriatna avangin an chechhuak ngai lova,
Mipuite hi thinlunga zauthauna belebut sochhuak,
Chhia leh tha hriatna thiang awmlohna avang zawkin an che chhuak thin"

Hruaia : “Chu zawng, tupa zu khawn titi phur tawngkam tluk chauh zawngin a dik na meuh mai”
Zohmangaiha : “Hemi hnu phei hi chuan a tu amah hi an inchhang em em tawh pawn ka hre lo, an rilru a an vei zawng zawng an phuhchhuak mawlh mawlh ni tawh ber hian ka hre mai a, ngun taka ngaihthlak pawn an thusawi awmzia hriat a har nak tawh mai a, mahse inkhel en laklawh ka ang si a, bansan mai lo chuan Mipui Rawngbawltu-a thusawi chu ka han ngaihthlak chhunzawm leh ta a. Ani chuan : 

"Mipui chunga roreltute an dik loh lai taka,
Dikna tana ke pen leh roreltute kalh ngam hi thil hlauhawm tawpkhawk a ni"

Hruaia : “Chu chauh zawng a dikzia keini ang duang pawn kan hria a ni love’m ni?”
Zohmangaiha : “Hriat zawng kan hria a lawm, Zirna In Sang Zirtirtupa thusawi hi i hriat ngai a ni thung em, tihian ani chuan a ti a sin :

"Mi tupawh thuneihna tlem tal a kutah pek a nih chuan, 
Rin ngam tawk lohna thinlung ramri khamchin kan nei ngei tur a ni"

Hruaia : “Thingtlang mi, hmunpui lama pute duhsak dawng thutte lakah hian a thawkna zual tih thlengin ka hria a lawm!”
Zohmangaiha : “Chut anih chuan kan Dan Hre Mi thusawi pawh i i awih zawng tak a ni leh pek ang a :

"Mihring tam zawkte nunah hian,
Thuneih chakna thinlung nghet taka tuhin a awm a, 
Mi tam zawkte tan thuneihna hmansualna remchang a lo thlen a, 
Thuneihna hmansual hi thil thleng pangngai ve reng a ni bawk"

Hruaia : “Ka awihlo ka tih chuan dawt ka sawi tihna a ni ang a, dawt ka sawi anih chuan Roreltute ang mai ka ni dawn a, anni nena huangkhat dai tur em chuan ka la patuai deuhin ka inhria”
Zohmangaiha : “Kel patuai ki nei chin tal i ni ka ti tho tho! Ngawih teh, kan Rimawi Hmanga Eizawngpa thusawi hi ka pawmzawng tak a ni tlat mai :

"Mihringa taksa chakna ai chuan,
Mihringa phurna awm hi a pawimawh zawk a, 
Ram hausakna ai chuan mipui fuat leh thathona a pawimawh zawk"

Hruaia : “Phurna tello hi zawngin engmah a puitlin hleih theih loh, sual tam tak lo awm chhan pawh, phurna a lo awm a, phurna chuan chakna hmunah a hruai a, an tihrual niawm pawha langlo kha an ti leh mai thin a, chu chu mak kan lo ti ta thin a ni mai a, mak vak a awm tehchiam lo. Hmeichhe hnute hian mipate thinlungah, hmechhe rilruah ni si lo hian phurna nasa tak a pechhuak an tih tlat pek chu!”
Zohmangaiha : “I naupan tet atanga i duhzawng a la danglam lova, i puitlin hnu pawha i la hne hleih theih loh, nimahsela, neih tuma i beih nasat poh leh i hlawhchhamna hi Nula ngawichawi ang mai hian thup thin la chuan, ka lakah chauh lo pawh nula bengchheng lakah pawh mualpho i pumpelh thin tur hi a ni ngai a! Themtlengte zawk ang maia i lo inrawlh hi bansan la, kan pute inkawmna hi ka’n hrilh leh teh zawk ang che, kan hlawkpui mahna”
Hruaia : “Hlawk dawnlo pawh ni ila, a ngaihnawmna vang tal pawn ka beng ka la dawh a lawm”
Zohmangaiha : “Kan Finna Ngaina Mi kha tun tum chu a rawn tawngchhuak ve leh ta a. Hepa thu leh hla hian insawi mai a thei lohzia leh a taka a nihna a lantir fo mai hi ngaihhlut awm khawp niin ka hre tlat zu nia! Ti hian a tia lawm : 
"Sorkar hi chhia leh tha hriatna a ni lova,
Thusawi thiamna pawh a ni bawk hek lo,
Sorkar chu tharuma tihluihna hahthlak,
Fawng vuantu hlauhawm tak nei a ni zawk si a"

Hruaia : “Hlimna aia lungngaihna tawng hnem tawh awka a va ang em!”
Zohmangaiha : “Thudik chu a kha thin a, thu lawilo lawm avanga nula fing awmpui pui, bumthluka an awm ka hre teuh reng a nia, hlim duh luat hi a pawi a, lungngaih luat pawh a tha chuang lo, a tawk chauh hi a awm a nia”
Hruaia : “Kan pu-a te pawh an titi luat an thleng a ni tawh hial lo maw?”
Zohmangaiha : “Luat hmaa tawpna siam hun an hria a, Thuhriltu thusawi tui chawp ang chu an ni lo a lawm! A tawp an khar tanna thu leh hla pawh a bul tanna ang bawka laktlak tho zu han la ni talh pek a maw le! Kan Nitin Chanchinbu Enkawltu-a kha thupuifun hmel tak hian a rawn tawng chhuak a :

“Mipui chen honaa mitin maite chu,
Mi tuemaw ngaihtuahna leh phungthlukna hnuaia rahbeha an awm tawh chinah chuan,
Sorkar leh a thuihhruaite chetlak dan dik tak te,
Sorkarin hlutna leh tangkaina a neihte leh,
Mimir rilru hrisel chen leh a ei leh bar dinhmun dik tak nen,
Hriatchian tak takna neih a har em em tawh thin"

Hruaia : “Nupui ngamlo thusawi nen a inang ka ti a, chhungkuaa hmeichhe rorelna hnuaia khawsa thang tawngkam niawm tak a ni bawk ka ti”
Zohmangaiha : “Rawk rawk che hian a! Mahni nupui tu’n an ngam tulh tulh ngai love, hawihhawmna avang leh phungthlukna avang zawkin mite hma-ah mipate chu kan tlawm a ni zawk ngai. Tunge tu thuhnuaiah kun tih chu zantin hian hman atanga tun thlengin a la pangngai reng a lawm”
Hruaia : “Zahmawh rawngkai i sawi ka tih chuan kei pawh ka bang bik dawn si lova, mipa leh hmeichhe inlaichinna dik i sawi ka ti mai na’ng e”
Zohmangaiha : “Hun tlemte a nei tih inhriatna atanga chhuak a mawi, hun tlem neih avanga insumna tlachham chuang si lo hian kan Rimawi Hmanga Eizawng chuan :

"Khawvel sokar tinte hi mi dawheh tena an kaihhruai anih avangin,
An thusawi rintlak tur reng a awm chuang lo"

Hruaia : “A thu leh hla phuah ngaithla ta ila, rintlak tur reng hi a awm bik chuang dawn maw ni le?”
Zohmangaiha : “Chu zawng amah i hmuh hunah i la zawt ang a, a phal phei chuan a thuphuah bu mi han hawn ve dawn nia”
Hruaia : “A taka eizawng anih zawngin a nei ngei tur a ni a, a phal leh phal loh chu amah leh a thu leh hlain an hria ang chu”
Zohmangaiha : “I ngaihdan a tawmpui kher lovang che tih ka ring. Chuan le, a tawp khar hma chiahin kan Zirna In Sang Zirtirtu khan zirlai naupang hnena thu a sawi lai ang mai hian :

"Hun kal tawh chanchin inziak a chhiar hnu pawh, 
Inzir finna leh thil tha zawk pawchhuak lo chu, 
Hun kal tawh tihnawn leh anihnaah chuan,
Thiamchanna reng a nei lovang"

Hruaia : “Zirtirtu hna ropui pakhat chu zirlai hrem fin a ni lawm ni kha, kan tunlai huna zirlai naupang chhaw em emzia han hmuh hian, hrem fin zirtirna hi an dawng khat ta a ni ang a?”
Zohmangaiha : “Nang pawh tun thlengin finna i pai awm reng ka la hre lova, chuti chung chuan naupan lai kha chuan hrem fin tawk ngun ber chu i ni bawk si a, he ziak loh dan hi zawng, ziaka a awm miau loh avangin a dik ziktluaklo a ni ta ve ang! A tawp kharnana inrem tak hian kan Finna Ngaina Mi chuan tihian a sawi ta a :

"Nite chu a lo nguai a,
Beisei bo an pangawinzial tup tup a, 
Zante pawh thim thuahsawma chhaha a lo thim hun chuan, 
He kan chenna van therengah hian chakna thahrui, 
Sualna chhumpui chhemkiang a, 
Ni thalo leh zanthim laka eng zung chhuah tura beitu a awm tih i hria ang u!”

Hruaia : “A bul tanna a mawi a, a tawp kharna pawh a duhawm zual”
Zohmangaiha : “Chutia tinzai an rel dawn lai tak chuan, pa pakhat, hmel en reng renga finna tuikhura inbual ngai lo tih hriat em em, bal tawphnawk tak mai hi chu inawk khawmnaah chuan a lo tei lut nulh pek a, he thu hi a sawi a, tun thleng hian ka nuih a la za nia maw le :

"Politiciante leh nausen mawng tuamna ten in anna pakhat an neih chu,
Reilote-ah mihring tan an tenawm tlat avangin thlak thuai thuai an ngai thin"

Hruaia : “Tum hnih khat zawng, finna tuikhurah a lo inbual tawh ngei ang a, hriatna sahbawn hmang pawn a lu a su ve ngei tawh a ni ang!”
Zohmangaiha : “Ka pu-a te ho lah chuan a thusawi chu an la thutak vei phian a, mahse kawmzuitlaka a khawsak miau loh avang chuan mahni sasehna mual mualah tiin an tin darh ta sang sang a, kei pawh i hnena ka thusawi duh, tun hun atana ka tih chu ka sawi zo ta!”




------------------------------------------------

Thalai rual Biakina zai zir zo an lo chhuak a.
Rinte-i : “Zai hi zawng thiam ni ila, uar takin ka zai thin tur a ni a”
Ruata : “I hmel en ai tak chuan i laktlak a lawm maw le, bakah nang hi chu thiamlo a in ngai, mitena hmuhnawm an tih kha i ni ve tlat a lawm”
Hmangaihzuali : “Zai hi zawng keimaha a thawhdan hi a dang ve ngawt mai. A thluk a zira sak nuam tih ka nei a, a hlathu a zira sak mawi ka nei bawk a. A ki san dan atanga lungkuai ka nei a, a ki hniam a zira lungrun ka nei bawk a, ka in hrethiam thlawt lo”
Zualbawihi : “Hla anihna hi ka sak chhan a ni a, hlathu a neihna hi ka ngaihthlak chhan a ni thung”
Mazuala : “Rilru puthmanga zira rimawi hi nalh a nalh lo, luangkuaia lungten ni mai mai hian ka hre thin. Thenkhat tan chuan rimawi rang tak leh bengchheng, a hlathu hriat hleih theih miah lo hi a mawiin ngaihthlak a nawm em em laiin thenkhat tan chuan ri bengchheng a lo ni a. Thenkhat tan chuan rithawp leh muang chu an tan inhnemna tha ber anih rualin thenkhat tan chuan a holam em em thung a. Thenkhatten ri fan leh ri sin hmanga lunglen an tawrh veng veng laiin thenkhat tan thung chuan lenghawn ar khuang ri ang mai a ni thung a. Ri lungkuai em em in pakhat tan lunglen mittui a koh chhuah laiin pakhat tan thung chuan sunna mittui a hawtir ve thung si a”
Hmingte-a : “Tunlai chhana zai kan uar dan hi ngaihtuah ngun deuh chu a ngai a ni. Mipa leh hmeichhe inlemna hla sak kan hreh atalangin Pathian hla kan insak siak a, chumai duhtawk lovin hmuh theihin kan la han dah ta dah a. Kawitinah zaithiam ni lovin zai ve ngawt ngam an pung thur thur a, zai ve ngawt duhtawk ta mai lo chuan hmuh theihin an la han inpho chhuak ta dah a! Hla mawina leh hla thu thatin awmzia a nei hlei thei tawh hlei nem maw le! He kan hrivei hi thalai chauhin kan vei lo leh nghal a. Kan nute-ah a kangkai a, nulat laia zai ngai reng reng lo, hlathluk lam rik kawi khat pawh thiam lo kha Nuho pawlah an han telve  a, rawngbawlna kawng dang a tam nen, nula emaw intiin kawr thar an han inbel a, hmuh ti hreawm zualan an hlasak an rilru mittui nen an han bual kual a, thinlung lamah hian an thawk na mawlh lo chu a ni e!”
Neiha : “Rimawi hi Pathian malsawmna a ni a, rimawi hi Setanan malsawmna luangchhuak  a ni”
Zualbawihi : “Rimawi leh hmangaihna hi a inhmeh ka ti ber”
Hmangaihzuali : Chuti anih zawngin ka hla duhber chu hei hi a ni :
"Rimawi hi Hmangaihna Chaw anih ngai chuan, 
A chuangliam min han pe teh;
Ngei hlui tham khawpa hlui tam chu,
Rimawi chakna so liam chuan,
Natna hmun min thlen sela
Thlafam chan hial pawh ka nuam ngei e"
Zualbawihi : “Insumna chhete i pai anih zawngin, mi zingah chauh tal zawng insum rawh khai! Hmeichhe mawilohna pakhat Dawhtheihna Tlakchham hi kha leh chen i lo dawhtheih tawhna, tawnhriat vawikhatah lek laka i hralh mai zawngin mi laktlaklovah i chhuak palh ang e!


-6-
Naupang intawllen hmunah Zohmangaiha chu amah chauhin a lo thu a, hriat tham mang loh hian a lo phun sup sup a, chutih lai tak chuan Hmangaihzuali a rawn lang a.
Hmangaihzuali : “E khai, kan val hmeltha-a chu mi anglo ang maia chhanglettu awm lo bia niawm taka i lo phun bul bul mai”
Zohmangaiha : “He thu, hmana ka hriat thin kha ka lo chham mai mai a lawm maw le :
Thlahlel taka nghaktu tan chuan Hun hi Satel kal ang maia muang a ni a,
A tawn tur hriatna avanga hlauh nei tan chuan Hun hi Saza vanglai ang mai a ni a,
Thenna avanga lusun tan chuan Hun hi tuifinriat ang maia thui a ni a,
Hlimna avanga lawmna hmangtu tan chuan Hun hi nipui lai taka ruahphingphisiau sur thin ang maia rei lo a ni a,
Hmangaihna nunpuitute tan erawh zawng, 
Hun hi chatuan ang maia tawpni nei lo a ni thung si!”
Hmangaihzuali : “Anih leh a eng bera chu nge i chanpual nia i han hriat chu ni ta a?”
Zohmangaiha “A hmasa ber khi ka chanpual ni lai a ni a, a tawp ber khi ka nunpui atana ka duh a ni e”
Hmangaihzuali “Chu, i nunpui tur awm mi chu hmu tawhah i inngai tihna em ni?”
Zohmangaiha : “Hmu tawhah ka in ngai lova, nei tawhah ka in ngai zawk”
Hmangaihzuali “Chumi chu mi khawngaihthlak tak anih chu!”
Zohmangaiha : “Engvang chuan maw?”
Hmangaihzuali : “Tawp chin nei lo khawpa hmangaihna thinlung nei mihring an awm ka hre lova, duhtawk ngah khawpa hmangaihna lama mi hausa ka la tawn bawk loh avangin”
Zohmangaiha : “A phuahtu khian a tisual anih khi. Anih leh chatuan aiah hian damchhung hmang ta zawk sela, engtin nge ni ta ang?”
Hmangaihzuali : “Chatuan anih pawhin chatuan chuan hmangaih a neih ka ring chuang lo. Damchhung pawh pawh chu hmang ta sela, ka la awih thei chuang lovang!”
Zohmangaiha : “Rinna avanga hriatna hi lo awm a ni an ti si a, i rin tlat chuan a nei lo reng ang. Hun danglamnain a her danglampui theih hmangaihna thu i lakah hian ka sawi lova, chatuan hmangaihna nei lo hming chhalin i lakah chhia lah ka chham hek lo. Hmuh theih loh chatuan ai chuan hmuh theih rinna chuan damchhung hriatna chu a pek ngei che ka beisei a lawm”
Hmangaihzuali : “Ka rinna avanga rinawm tur ni ta la, chatuan hming chhala chhia i chham kher a ngai lo tur a nia! Ka rinna che hian, chatuan hming chhala chhia i chham kher a phut lo che asin !”
Zohmangaiha : “Ka hming chhalin, ni lo, ka pa hming chhalin, la ni lo cheu! Pate hming a chhal zawh pawh a tawpna hun a lo thlen dawn meuh hi zawngin nu te hming kan lam a ni ngai a, chuvang chuan ka nu hming chhalin ka tiam nang che :
Hmangaihte hringnun zir thiam turin,
Englai pawn lungchim ten ka kuangkuah fovang che nga;
Hmangaihnain a ngen Dawhtheihna zawng nen,
Anka nem tinreng i tawnah ka hlan ang.
Hril loh thuruk hriatthiamna ka vawnpui ang che nga,
I thinlung lairil ber luah lum reng chungin,
Ka tan hahchawlhna In nuam ka chan reng tawh ang!
Hmangaihzuali : 
“Hriatna thinlunga pai nuam ber chu,
Thinlung hriatna tak tak atanga hriatfiahna;
Tuemaw thinlung lairila a bik nihna chanvo neih inhriatchian veng vengna hi a lo ni e’
Chuvang chuan ka theihna tlem hle mahse, ka neihchhun hmangaihna hi i tan ni kumkhua se, tiamtuin a bawhchhiat leh thin rinawmna hi i tan chauh tiin ka vawng reng nang e’

Zohmangaiha : “Helai hmun ka pan lai, kawtthler pakhat, a bula phul chunga thutthleng pakhatah hian Putar kum sawmruk awm mi vel, mahni chauha lo thu hi ka hmu a, he thu hi a lo sawi a :
Kum 50 liamta vawiin thleng hianin,
Hmeichhe dang reng hmangaih lovin,
Amah chauh a ni ka la hmangaih ni,"
Ka rilru a khawih zawp em em lai chuan,
Putara vek chuan,
"Amah lah chuan ka hmangaih em em a ni tih lah a hre hauh si lova!"
Chu tawngkam lungchhiatna chuan fei ang maiin mi chhun ta vawng vawng zawk a! 
Hmangaihzuali : “I sawi tum ka la man ta chuang lo!”
Zohmangaiha : “Ka hmangaih che”
Hmangaihzuali : “Kei pawh helam pana ka lo kal lai hian, dawr kawnah sawn Pitar leh Putar tuak khat, inkutsuiha lo kal chhat chhat hi ka hmu a, ka rilruah he hlahril hi a lo lang zawk a :
Khawvela Hmangaih Thawnthu ngaihnawm ber chu,
Hmangaihte inhmu remlo leh mahni hmasialna avang a fam,
Romeo & Juliet thawnthu lungkuai ni lovin,
Tleirawl lai hmangaihna tiak,
Tarkun thlenga la parvul tawp thei lo,
Chu hmangaihna ropui chanchin ngei chu a ni zawk e!’ tih hi a nia!
Zohmangaiha : “I sawi tum zawng ka man a, i sawi hma pawh khan ka thinlungah he hlahril hi ka lo vawng tawh reng a ni”
Hmangaihzuali : “Engtin zel?”
Zohmangaiha : 

“Hringnun khawvela thatna zawng zawng,
Hmangaihna, Beiseina, Rinawmna, Nawmna zawng nen;
Nghilh chang ni nei fo thinin,
Hringnun buaina leh harsatna lo hrang thin mahse,
Hringnun duhawmna min hrilh nawn ziahtu,
Nang ka kianga i awmin an par mawi chuang ngei e,
Sawi nawn ngailo ten nangmahah an thar zual ziah thin!”

Hmangaihzuali : 

“Zawnglai nun khawhar kara,
A mileng ten anka nema induat tura thlahna chibai min buk chang hian,
Thinlung a lawm thin.
Di lungrun ngeiin hmangaih anka nema,
Mahten kumtluang atan ka duat ang che a tih thung chuan,
Thinlung hi lawm avangin a hlim veng veng thung thin!”

Zohmangaiha : “Chuti ka hmangaih nawn leh a che. I hming chhalin ka hmangaih zual zel bawk ang che”
Hmangaihzuali : “Mi hmangaih zing ta hle mai maw, hmangaihna hi damchhung atana lo nunpui tawhte tan pawh vawikhat bak inhlan a tul lem em ni?”
Zohmangaiha : 
“Anka nem biahthu hlan chung a,
Ka hmangaih che ka tih thin hian;
Chin than ve reng a sawi emaw,
Biangbiak satliah hlanna a ni ngai love!
Anka nem duhawm ber ka hlan che hian,
Khuavel zawngah ka tana duhawm leh tha chungchuang;
Ka hringnun mawina ber i ni tih ka puang nawn mai a ni zawk!”

Hmangaihzuali : “Beng pali nei ila, ka la ngaithla kham chuang lovang!”
Zohmangaiha : “Hrilna hmui sawm nei ila, ka la sawi zo bik lovang!”
Hmangaihzuali : “Min ngai em?”
Zohmangaiha : “Ngai tih aia thuk tawngkam awmse chuan, khawvel tawpah dah tha daih sela, ka va la vang vang ang a, i hnen ka rawn thlen ngei ang”
Hmangaihzuali : “Ka duh aiin kei pawhin ka ngai che a, ka duhluat avang chein mak ka inti”
Zohmangaiha : “Mak i intih chuan engtin nge i awm?”
Hmangaihzuali : “Mak ka intih zual a chhuah chuan tiang hian duhthu ka sam thin :
Ngaihluat avang che hian,
Duhtak, zantiang tawn mangah,
Dar ang tawn chang ni hian,
A tak rama thanharhpui che a,
Lungchimte a kuah vawng vawng che ka nuam thin!

Zohmangaiha : “I duhthusam ang ngei chuan ka han kuah nawn leh teh ang che. En teh, sawlai Derhken par han mawzia leh sawlai Far thing tlantu chawngzawng han duhawmzia saw i hmu em?”
Hmangaihzuali : “Hmu e, ka en reng a lawm”
Zohmangaiha :

“Khawvel mawina thlir chang ni a,
Siamtu'n duat tak leh mawi taka a siam;
An par vullai ni thlir thiam a, 
An piallei nun hman zir chang ni hian;
Lungawina kim leh siam chhan an nih ang a,
Harsatna leh buaina kara danglam ve lo,
An nihna hi thinlung ngui leh chau,
Harh tharna siamtu an lo ni ngei e!”



๐‹๐ข๐ญ๐ž๐ซ๐š๐ญ๐ฎ๐ซ๐ž-๐š๐ก ๐†๐ซ๐š๐ฆ๐ฆ๐š๐ซ ๐š ๐ฉ๐š๐ฐ๐ข๐ฆ๐š๐ฐ๐ก ๐ž๐ฆ ?

              Mihringin kawng engkima a mihring a nihna chi hrang hrang; lunglรชng thei, lunghnรปr ลฃ hin, thinrim ลฃ hin, lawma nui ลฃ hin etc...