𝐏𝐚𝐬𝐭𝐚𝐰𝐫 𝐂𝐡𝐡𝐚𝐰𝐧𝐚 𝐈𝐧𝐥𝐚̂𝐫𝐧𝐚 𝐥𝐞𝐡 𝐭𝐮𝐧 𝐥𝐚𝐢 𝐭𝐡𝐢𝐥 𝐚𝐰𝐦𝐳𝐢𝐚 !

         Zoram kohhran chanchinah tun ang êm hian insel tawnna, indiriam tawnna, inbeih tawnna a la thleng ngai awm lo e. Nitin inchirhthehna thawm ngaihthlak tur a awm zut mai a nih hi. Pastawr Chhawna hi a bik takin ţhangthar chuan eng hûah vak kan ngai lo a, a inlârnate pawh kan ngaihven lo hle. Mahse, a thu lo hrilh lâwk tawhte an dik zel si avangin, ngaihven loh theih a ni si lo.

            Tun huna Pastawr Chhawna inlârna lo thleng dik deuh mai chu hei hi a ni. “Kan ram chungah hian baibul a lo thlawk duai duai mai a, kan ram hian a en ţhuap mai a. Baibul hnuaia’n chuan hriak hi a sûr súng súng mai a, mi ţhen khat chuan baibul chauh an duh a, hriak sûr hnuaia awm chu an duh lo a. Mipui tam tak chu hriak sûr hnuaiah chuan kan ding mup mup bawk a. Hriak sûr leh baibul chungchang thuah chuan kan ramah hian ngaihdan a danglam a, pâwl hnih kan lo ni ta mai a” tiin.

            Tun hnai ang reng renga kohhran chanchinah Thlarau Thianghlim hnathawh kan hmuh nasat hi a la awm awm lo e. Tihdam rawngbawlna mai bakah Thlarau Thianghlim hnathawh chi hrang hrang, hmun tinah a thleng mawlh mawlh mai a nih hi. Mahse, chuti chung si chuan Thlarau Thianghlim hnathawhin a khawih chet theih reng reng loh kohhran mi hi a tam zawk kan ni awm mang e, tih tur a ni lawi si. Taksa damna hi a ropui viau a, mahse thlaraua damna zawk hi kan ngaih pawimawh tur a ni ti pawh an tam reng a ni.

            Pastawr Chhawna sawi ang chiah hian pâwl hnihah kan inţhen ta tháwk chu a nih hi! Baibul ti rum rut mai, mahse baibul vekin Thlarau Thiuanghlim baptisma leh a thilpêk a sawi lam ngaihven duh miah lo kan tam tluk zetin, leh lam chiahah a bik takin ţhangthar rual zingah Thlarau Thianghlim hriak thihna leh a baptisma uar pâwl an pung thur thur mai a nih hi. Pastawr Chhawna vek hian, “Hriak leh baibul chu ţhen hran kan tum a, kan ram chu a hmêl a lo danglam ta hle mai a. Tichuan, rilţam leh tuihalin kan ram chu a rum ta a” tiin tun huna kan awm dan hi a sawi ta bawk.

            Tin, tun huna kan thil tawn mek heti hian a lo sawi lâwk bawk. “Kohhranah inpumkhatna a awm lo a, a inrêl tawn a, khawtlâng a lûngrual lo a. Mi ţha an vâng tial tial a, kohhran chu thûk takah a pil dâwn ta ţhin a” tiin, he thu avanga hlauhthawnna nena thu a sawi vak vak ţhin dan a sawi leh a. Ni e, tun huna kohhran kan han inlûngrual lohzia hi mak tak a ni! Mahni kohhran (denomination) ngei pawh lûngrualpui chuang lo hi kan tam ta êm êm mai a. “Biak in pakhat chhûngah pawh thu hrang a tam êm êm a, a ţhenin hlim an duh a, a ţhenin an duh lo a” tia a lo sawi lâwkte hi a thleng dik ta zet mai! 

                “A ţhenin hnam siam ţhat in tum ang a, chi thlahtute thuah in lut ang. A ţhenin rinna sikul thu in sawi ang a, hriatnaah in intlansiak tawh ang” tia a sawite hi a dik zet mai. Pâwl ţhenkhat chuan Pathian hnam thlan kan nihna leh Pathianin kan ram tâna thuthlung a lo siam lam buaipuiin, kohhran huang pawnah theihtawp an chhuak mek a. Nakin lâwkah Lalpa’n Zofate min khai chhuah dan tur lam hawi ringawt mai buaipui pâwl an awm ta mek a. Chutih rualin ţhangthar thuhriltu langsâr an lo chhuak ta mawlh mawlh bawk.

                Anni kal tlang hian tun hma lama kan la hmêlhriat êm êm loh, rinna kawnga intlansiaknaah nâ taka ke pentute hmêl kan hmu chho ta mawlh mawlh mai a. An rinna kal tlangin thilmak lo thleng kan hmu mawlh mawlh a, chu chuan kan rinna chau tawh takte chu Pastawr Chhawna sawi ang takin a rawn tithar leh ţhin a nih hi. Pastawr Chhawna chuan, “Nakinah chuan biak inte hi Lalpa luah loh ang maiin a la chul ruap mai ang a, maicham kiltute’n tawtawrawt dik lo an ham ang, a dik lo lama kal turin an infuih ang a, a dik lo tih hre si lo hian mipui chu chaw lo, tui lovin an tlan chum chum ang. Thu dik chanve sawi hi an vei huai huai mai a, kan ram chu a ril a lo ţam êm êm mai a, chaw tak leh tui tak châkin a au tuarh tuarh mai a” tiin a sawi leh a.

                Kan tun hun hman mekah kan biak inte chu a chul ruap tawh a. Pulpit tlâng leh thu sawina tlâng aţanga thu sawi kan ngaihthlakte reng reng, inhnialna chawk chhuak thei lam hawi hlir emaw tih mai tur an ni zo ta. Zirtirna dik lo tihte chu kan sawi kan sawi ta mai a nih hi! Chutih rual vekin kohhrante pawh khawi ber nge thu dik, awn lam tur tih hre hlei thei lovin, tuilairapin kan awm mek bawk. Thu sawitu thu sawi apiangte lah thu dik chanve ang hrimin, an sawi dik lohna lai lo phawrh chat chattu pâwl an lo chhuak mek bawk! Kohhranho rilţamzia hi mi mawl ber tân pawh hmuhhmaih theih loh khawpin a langsâr ta mek zawng a nih hi. 

                Pastawr Chhawna chuan, “Kan ramin a baibul hum a thlauh ta a, biak dan a chul ruih ta mai a. Ruai dik lo kilin ţhangthar an lianin an piangsual tulh tulh mai a. Chanchin Ţha hriltute leh khualzin hian Isua tilang lovin anmahni an intilangsâr a” a ti leh a. Ţhangthar rualho titinaah reng reng baibulin a ti tih lam aiin, chu mi kha mi chuan chuti khati chuan a sawia tih hlir mai a ni zo ta. Pathian thu kan duh êm êm nia a lan reng lai hian, baibula Pathian thu inziakte chu kan chai ber ni tawh lovin, a behbawm leh a chhehvelah ringawt kan kual kan kual tawh a. 

                Pathian thilmak tihte meuh pawh kan ringhlelin, hei hi a dik meuh maw kan ti zo ta mek a nih hi. Tun huna thu sawitute reng reng, Lal Isua aiin an langsâr char char tawh a, mipuite pawhin chutiang bawk chuan anmahni pawh kan dawngsawng zo ta a nih hi. Tichuan, kan hmabakah eng nge awma Pastawr Chhawna hian a sawi tak chu le? “Chutih lai tak chuan mi tinin hlauh loh theih lohin kan ramah chuan chhum thim a lo zîng ta mup mup mai a. Mahni in chhuahsanin kan ram chu a buai zo ta vek mai a, kan ramah tuikhur a nu zo ta. Tichuan, natna chitin mai a lo lêng a, kan ram damdawi inah kan leng ta lo a” tih hi a ni ta rup mai! 

                Chu mai bakah thil lo thleng tur a la sawizui bawk! “Zoram, i tuar tur lirpui a lo nghing dâwn tiin a au a. Tichuan, chhum dum hi a lo hniam ta ruai ruai a, kan ramah chuan lir a nghing ta chiam mai a! Kan ram mipui mangang chuan mahni khua lo kan pan mur mur mai a. A lo nghing zual sauh a, rorêl maicham a chawp ţhuap mai a, rilţamin kan vak nuai nuai mai” tih a la ni zui! He hun a lo thlen lai tak hian kan tama suahsualna lama inhnamhnawihte chu, chhun ên vanglai tak ang maiin phawrh lanin an awm dâwn bawk niin a sawi leh zel a! 

             A la tawp mai tlat lo. “Lo en reng rawh, in ram buai dan tur saw a ti a. Kan ramah chuan lei kak thûk êm êm mai hian kan ram kalkawng chu a lo dang a. Chu leikak chu a thûkin a zau êm êm mai a, a thûkzia kan han en chuan kan khur zawh zawih mai. Palai kha a han au leh a, en rawh kha kha hnam kal bote tlakna a ni a, Sodom leh Gomora kawng a nih kha, khän zawng rawh u, tiin tawtawrawt a ri tuar tuar mai a. Kan ram rorêltute chu khän zawngin an buai nuai nuai mai a. Mahni pâwl ţheuh an sawi mawi a, pâwl khatin heti hian a ţha ang a ti a, pâwl dangin heti zawk hian an ti a, remruat a inang thei ta lo. Kan ram chu lungngaiin kan rum dur dur mai a” a la ti tak deuh deuh a nih hi! 

            He lei kak piahah hian khawpui mawi tak chu a awm tawh a. Chu chu Zoram Thar titein mi tam takin an sawi ţhin. Ka han sawi duha chu hei hi a ni. Pastawr Chhawna inlârna hi mi tam tak chuan kan ring lem lo a ni thei e. Mahse, a inlârna ka han zir ka han zir a, tun huna thil thleng mek a sawi dikziate hi phat luih rual a ni si lo. Kan kawng zawh mek leh kan kawng zawh tur niawm taka lo lang mek leh a inlârnate hi a inchawih mawi viau zel zawk a ni si a. Mahse, mimal ngaihdan leh pawm dan turah tu mah innawr lui thei kan awm lo tih erawh i hre tlâng reng zawk ang khai.