Monday, September 16, 2019

Mafaa Lemchanna Khawvel...


'Let me descend into my tomb as an honest pagan' - Mafaa Hauhnar

‌Kum 22 a rawn tling chho chauh tihin Zofate thu leh hla khawvel nghawr che lawih tham lehkhabu pakhat, 'Chawlhna Tuikam' tih chu min hmelhriattir ta a. Hranghlui leh rual û zawkte thu leh hlain ţhangtharte nuna tuihalna an chhawk zawh loh ţan lai takin Mafaa'n thu leh hla ruai mai ni lo, ruaipui kil tur min rawn ţhehsak ta a.

Entawn tur leh tuipui phaktu nei mumal lo thu leh hla khawvel vaukam ţiauphoa inchap, lî thûk lam ka pan ngam ang e vaukam aţanga ralthlir maiin he thu leh hla lî pui hi ka hmelhriat zawk ang tia ziakmi ţiaktirte khawvel a hamhaih lai takin tlangval kum 22 mi lek khan kawng a rawn sah ta duai duai mai a.

Ziaktu hlun zawkte khawvela ngaih Criticism te, a hming lang chin chauhina an sep phaka ngaih Poetry kalphung hrang hrang te, essayist huaisar tak a nihna nen a rawn ţham kual ta chiam mai a. Shakespeare-a leh Biaklianate inkâr khawvelah zalen takin a rawn saptal ta. Chutah zet chuan kan thu leh hla kalpungah danglam thàwkna a lo thleng ta!

Mahse, chîk taka he Chawlhna Tuikam han fan a, a vau hnim hring kâra han len chet chet chuan mi khawhar tawpkhawk, he khawvel zau taka mal ngawih ngawih, puitu ngaia a âw neih zawng zawng hmanga auchhuak tlangval hmelhmang leh zia rang inkawkalh zet zet kan hmu ta a nih hi.

A Chawlhna Tuikamah hian tun ţum chu khawvel thu leh hla lama Champion, England rohlu ber William Shakespeare-a wordplay ropui berte zinga pakhat, 'and all the world's a stage...' hmanga he tlangval hringnun kawng zawh ka han thailang chauh dawn a. Chuti chung he Lemchanna Khawvel hmanga a nun a puanna hi a nun laimu ber, min mangţha lawkna a ni tih erawh hriat a ţha.

Tlangval kum 22 mi lek ni si chuan a hma kum 10, 5 liamta daih, tleirawl tuaitira nih phat ata mi vanduai vannei ni tura a bik taka Khuanu duan Nuntawia a nihzia zuk thlir hian a hringnun hi a itawm rual chiahin tlanchhiatsan vang vang duh awm pawh ni se, tuma dem theih a ni hauh lo ang.

Khawvel êngah lo ţhanglianin thil dik leh ţha, mawi leh rinawm, nalh leh duhawm nia an sawite chu phûr takin amah ngeiin a taksa hmangin a han dai ta a. A dai thûk tial tial a, a manganna leh a ngaihna reng a hriat lohna insual thawm ri zet chu a puiin a râpthlak mang e! Thil reng reng hi an nihna nia an sawi ang hlek lo, mihringte lah dawt leh thutak chawhpawlh nun nei, vantlang kianga an nungchang leh pindan pilrilaan khawsaziate chu thim leh êng ang maia inanna reng an neih lohzia a han tem fiah ta a

Chu nunah zet chuan Mafaa'n Shakespeare-a thu vuakthlak aia rûnthlak lehzual zawk khawvel, 'Apologies to Shakespeare, But all the world's a stage no longer, It's a Cinema' a chharchhuah chu Carla Rapoport-i kâ hawhin a ţap ta rawih mai a ni! Rin ngam leh rintlak reng a thliar thiam lohna khawvel chingchivet zet chu!

Inngaihzawnna khawvel chu lemchanna mai, vantlang nun pawh inthup mawina hmun ţenghneng, intlawnsiakna khawvel, a der maia infak tawnna hringnun, lemchang thiam lo an mualpho phawk phawk laia lemchang thiam na ngiangte erawh pulpit chunga an dinna khawvel chu min kawhhmuhin a rawn phawrh lang ta huau mai a!

He lemchanna khawvelah hian Mafaa chuan thudik laltira a nunah dikna leh takna a dah ropuizia lantir dan a zawng ta chiam a. Mahse, an lemchan bansan duh khawpin an thinlung hmin theihna turin theihna pakhatmah a neih lohzia a hre ta a. Mahse, beidawng mai lovin tiin he thuchah fir tak hmang hian kan harh dah law maw tiin thihna kawngka kikin chatuan min pansan ta a nih hi.

Min tiam hram dawn lo'm ni,
Thihna ângchhûnga min zalh ni chuan,
Ka kuang nghengah ka ţhian ţha,
Lemchangtu hâwkdâk lote chauh awm r'u,
Chhanna reng siam thei lo va ka zâl hunah,
Puithiam leh hringmi'n, ka ruang chungah,
Dawt chhampualin min chhuahchhaltir lul s'u!
Pathian thuawih lo mi sehhel angin min zâltir zawk rawh!

'Promise me.....that when i die, only my friends shall stand about my coffin and no inquisitive crowd. See that no priest or (nor?) anyone else utter falsehood at my graveside, when i can no longer protect myself, let me descend into my tomb as an honest pagan'

A hringnun thlah liamna thuchah chu, 'Rinawm taka a rawng a lo bawl ţhin a Lalpa hnenah a chawl ta' an rawn ti êm lo'ng chu tiin Zofate thu leh hla kungpui, mi inngaitlawm leh inphahhniam, a sualna leh fel lohna hre reng chunga Pathian ţihmi chuan kan thinlungah nung reng tawh turin Chawlhna Tuikam min pansan ta!

'Tired with all these, for restful death i cry'


No comments:

Post a Comment

𝐋𝐢𝐭𝐞𝐫𝐚𝐭𝐮𝐫𝐞-𝐚𝐡 𝐆𝐫𝐚𝐦𝐦𝐚𝐫 𝐚 𝐩𝐚𝐰𝐢𝐦𝐚𝐰𝐡 𝐞𝐦 ?

              Mihringin kawng engkima a mihring a nihna chi hrang hrang; lunglêng thei, lunghnûr ţ hin, thinrim ţ hin, lawma nui ţ hin etc...