Tuesday, May 10, 2022

𝐀 đ“đĄđšđ« 𝐋𝐞𝐡 Ʊ𝐡𝐱𝐧 𝐛đČ đ•đšđ§đŹđšđ§đ đ€đąđŠđą.



Kum zabi 19-na hun laia Romantic Poet ropui berte zinga chhal ngam, a dam lai huna chawimawi leh ngaihhlut hlawh pha lo, Keats-ate anga mual a liam hnu chauha a hla hril 43 a phuahte’n an chawisĂąn chuan, khawvela thu ril tawi ropui leh dik berte zinga chhal kumkhua tawh tur, “Kan hla mawi ber berte hi, hringnuna tawnhriat lĂ»ngchhiatthlĂąk ber ber puanchhuahna an ni si a” tih thu dik leh khĂ€ chu, ‘To a Skylark’ hla hril kal tlangin a lo phuah chhuak tawh a nih kha.
       Amah vek hian, “Kan hlim nui ri mawi ber ber phenahte hian, chhĂ»ngril bera natna vawrtawp thuhrĂ»kin an awm ĆŁhin,” tiin hringnun nunrĂ€wnzia a lo chham chhuak tawh bawk. Mawi leh lĂ»ngrĂ»n thei ang bera hmangaihna khawvel chanchin min hrilhtu, ‘NunrĂąwng HmĂȘlĆŁha’ hla hmanga hmangaihna khawvel duhawm lohzia lo phuah tawhtu Vankhama thlah kal zela thu leh hla khawvela a hniak rawn chhuitu, VansĂąngkimi hian a pu dĂ»ng a va rawn thĂ»l fuh kher ĂȘm!  

Hla thu mawlmang leh hriat thiam awlsam thei ang ber, tunlai ĆŁhangthar hla phuahtute’n prose hmanga hla an zial mum ang ni si lovin, VansĂąngkimi hian nula leh tlangval inkĂąra inĆŁhenna lĂ»ngchhiatthlĂąk tak chanchin min hrilh a. Rimawi chu benga ngaihthlĂąk tur, ri hriatna hmanga a mawina leh a tuina tem fuh tur a nih miau avangin, hla thu aiin a thlĂ»kin min tĂ wk thĂ»k zawk zel a. VansĂąngkimi hian hla rua a rawn phuah chhuahte chu, a milpui tur reng niawma khuanu duan hla thlĂ»k hmangin, lal puan ang thluama a hla phuah a han thuam mawi zet chu, tawrh ngaihna awm lo khawpin a deh a nĂą nuam ta mai a nih hi! 

He hla phuahtu hi hmangaihna thlipui hrùng ber chuan engtin chiah nge a lo nuai a, engtin chiah nge a lo hliam le? Eng ang taka thûkin nge hmangaihna chuan a favah hmanga a lo ah nat a, eng ang taka zauin nge a thinlung a zai thlersak? Hmangaihna chu rose par sen tai ték ang maia duhawm ni mah se, a mawina phenah hliampui thlentu hling zum takin a inthuam a ni si a. Hmangaihna chuan hringnun hi, ruah phingphisiau a sûr zawh chiaha chhimbal hmanga lumna nuam tak hmanga min tuam chiai ang hian, nuam zawng min thlen ƣhin ngei mai. Mahse, a leh lamah thung chuan duh lo chunga khanghu kung kuah ang mai hringnun min temtir ƣhin lawi si a nih hi.

Hmangaihna a vul vanglai tak tak chuan, “I tĂąna ka inpumpĂȘkna chu tuifinriat ang maia zau leh thĂ»k niin, i tĂąna ka inpumpĂȘk nasat poh leh ka lĂ»ngawina a zual nitin ĆŁhin. Nang ka hmangaihna che zau zawng leh thĂ»k zawngte chu teh chhuah rual loh an ni si a” tiin Shakespeare-a’n Juliet-i kĂą hmanga mihring Ăątso dan min lo hrilh tawh a. ‘The course of true love never did run smooth’ (A Midsummer Night’s Dream – Act 1, Scene 2) tiin, Shakespeare-a vek hian hmangaihna zinkawng ulhzia, chu zinkawnga mi tam tak an lo tluk hlum tawh ĆŁhinzia min hrilh nghal zat a nih hi.

He hla phuahtu pawh hian chu hmangaihna zinkawng bumboh ber mai chu a rawn zawh ve ta a. A tawpah duh lo chungin, ‘A nĂą ĂȘm mai, ka tuar zo dĂąwn lo,’ tiin mittui nen a zinkawng a zawh tawp ta a nih hi. Ngawi renga ĆŁhuthmuna ĆŁhut laia suangtuahna ril ber, mittuia rawn chang, bianga rawn luang thla ngiai ngiai hi hmangaihnain chem lovin mi lĂ» a lak ĆŁhin dan, favah ruai hauh lova thinlunga ser nung a hnutchhiah dan a ni si a!

Chutiang teh hrep chu hmangaihna zinkawng ni mah se, ‘The stroke of death is as a lovers pinch, Which hurts and is desired’ (Antony & Cleopatra – Act 5, Scene 5) tiin, hre reng chung pawhin hliampui tawrh huamin he thinlung a inpeih reng sizia, Shakespeare-a bawkin min lo hrilh hi a va dik tehlul ĂȘm! Hmangaihna avanga thinlung kehsawm thawm ri ang reng renga ri chhuah si lova thawm ri ring an awm thei ngai lo. 

Hmangaihna khawvel dai pawp tawhte nunah chuan, matheilovin vawi tam nunhlui thlir kir chñng ni a lo thleng ƣhin. ‘Hmanlai, aw hmanlai kan ti váwng váwng’ tia ƣahzai sakin a zui zat ƣhin. Thup hlen tura kan duh, thamral tura kan ngen ngawih ngawih tawnhriat duhawm ber berte chu, nimin liamta ang maia rawn inlñr chñng nite a thleng chamchi a. Suangtuahna khawvelah tu mahin an chim buai lohin nuam tawrhna a lo thleng ƣhin a nih hi.

He hla phuahtu leh a tlangval inkĂąrah hian eng thil chiah nge thleng kan zuk hre hauh lo. Mahse, engtik lai maha inkawp rem leh thei tawh lo tura bang chhah leh sang, an inkĂąrah hian a awm a ni tih kan hre thei. Chu mi zuk hriat chianna chuan, ‘A pawi ĂȘm mai!’ tih thu lĂ»ngchhiatthlĂąk a rawn hring chhuak ta a nih hi. Chu pawi tihna phena chauh thubarawhna thu hnuhnung, ‘Mang lamah tal lĂȘng dun ang aw’ tih khawvel nunrawnzia hi, a taka tawn fiah chi a lo ni. 

VansĂąngkimi’n oldies taka he hla a sakna link ka han dah a. Chutih rualin LeitlĂąngpui lelthang zai thiam Lalenkawli Pautu-in tun lai zawk leh lĂ»ngrun zawka he hla a sakna, Awmhar LĂ»nglĂȘn Album link pawh ka han dah teh bawk e. Hmangaihnain a hliam tawh, hmangaihna avanga thinlunga ser nung reh thei lo pai ve tĂąn chuan he hla hi ngaihthlĂąk ngei chi a ni. Mahse, hliam nawna awm tur leh, suangtuahna mu hnua cheng leh tur erawh chuan inpeih a ngai thung tih hriat a ĆŁha thung ang.
 
Thinlai mu hnu a tho leh ĆŁhin,
I sakhmĂȘl mawi ka tawn chĂąng hian,
Eng dang ngai lova kan lĂȘn lai ni,
A thar leh ƣhin thinlai lûngrûkah.

#A rem tawh si lo nang nena lĂȘn dun,
A nĂą ĂȘm mai ka tuar zo dĂąwn lo,
A nĂą ĂȘm mai ka tuar zo dĂąwn lo.

Engtin nge ka tuar ang lĂ»nglĂȘn,
Nghilh thei che hian ka mawi nem le,
LĂȘn dun zĂąi rĂȘl leh mah ila e,
A pawi ĂȘm mai a rem tawh lo.

Khiangawiin mual liam mah ila e,
Mahse nghilh zawng i har ngei e,
Tawnmang mawlah tal i lĂȘng dun ang aw,
Tuahrem loh di aw lĂ»ngrunpui. 

No comments:

Post a Comment

𝐀 đ©đź 𝐳𝐹 𝐧𝐠𝐚𝐧𝐠 đ„đšđŻđš 𝐧𝐱!

      Ni chuan chawhnu a thlang her bĂ»i tawh nangin, khaw laia ennawm pakhat, ennawm azawnga dangdai ber vangin mipuite chu an thu a saisa n...